Digitaal joods monument on line
Op de website www.joodsmonument.nl zijn de gegevens verzameld van alle joden uit Nederland die in de Tweede Wereldoorlog zijn vervolgd en zijn omgebracht. Het digitale archief gaat woensdag on line.
Doel van de website is het levend houden van de herinnering aan de omgekomen joden uit Nederland en joodse mensen in staat stellen hun wortels te zoeken en te vinden. De site is vooral bestemd voor nabestaanden. Nederland telt op dit moment ongeveer 35.000 joden. De educatieve functie is echter ook belangrijk: de site geeft jongeren en andere belangstellenden een beeld van de geschiedenis van de joden in Nederland.
Op de website zijn archieven te vinden die een beeld geven van de joodse gemeenschap, van gezinnen en van individuele mensen tot aan het moment van deportatie. Zo is het wegvoeren te zien van een gezin dat op het adres Spanjaardslaan 133 in Leeuwarden woonde. Een overbuurman heeft alles gefilmd. Hij filmde ook het weghalen van het meubilair uit het huis. De bezoeker kan rondkijken in de lege kamers. Inboedelgegevens tonen de inrichting van het huis en de overige bezittingen van de familie.
De informatie komt uit oude archieven van de burgerlijke stand, uit inventarisaties die Nederlandse politieambtenaren voor de Duitse bezetters maakten, uit historische archieven en van mensen zelf. Volgens initiator en voormalig hoogleraar eigentijdse geschiedenis prof. I. Lipschits is er erg veel belangstelling voor het digitale monument. „Veel joden voelen de behoefte hun wortels te leren kennen. Het merendeel weet niets van hun broers, zussen, ouders of grootouders die zijn vermoord in Auschwitz of Sobibor.”
Nederland kende op Polen na de grootste jodenvernietiging van Europa: 87 procent van de joodse bevolking overleefde de Duitse bezetting niet. Van elk joods gezin staat een biografie en een zo gedetailleerd mogelijke beschrijving van hun leven in het digitaal archief. In totaal gaat het om de biografieën van 103.000 joden die tijdens de oorlog zijn omgekomen.
De site is interactief, mensen die informatie hebben kunnen die zelf invoeren, zei woordvoerder C. Becx maandag. Nadat de gegevens zijn geverifieerd, komen zij ook in het archief.
De Nederlandse verzekeraars hebben het digitale archief voor het grootste deel gefinancierd, met ruim 2 miljoen euro. Zij maakten hiermee een gebaar naar de joodse gemeenschap, omdat verzekeraars tijdens de Tweede Wereldoorlog veel geld hebben verdiend aan joodse polissen. Het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) in Amsterdam heeft het archiefwerk gedaan.