De aandeelhouders trokken in de vergadering, zoals aangekondigd, fel van leer tegen het topinkomen van Boersma. Niet alleen de beloning die de bestuursvoorzitter in 2004 ontving moest het ontgelden. Een meerderheid van de aandeelhouders keerde zich tegen het voorliggende beloningsplan voor 2005, waarin het salaris verder stijgt.

President-commissaris H. Pennings trok hierop het voorstel terug. „We hebben de meerderheid van de aandeelhouders gehoord en trekken ons hun mening aan. We komen met een nieuw voorstel voor het beloningsbeleid.”

Boersma, die vorig jaar 821.000 euro toucheerde, noemt de discussie rond zijn beloning venijnig, ongenuanceerd en inhoudelijk onjuist. „Van boegbeeld ben ik de laatste drie weken aambeeld geworden en dat is pijnlijk.”

Onder druk van de verontwaardigde provincies en gemeenten betaalt Essent Boersma nu de helft van zijn bonus van 161.000 euro uit. De aandeelhouders begroetten het gebaar van Boersma met applaus. Essent zoekt in overleg met de ondernemingsraad naar een bestemming voor het geld.

Minister De Geus van Sociale Zaken noemde in een reactie de schenking van Boersma een „betekenisvolle persoonlijke geste”, maar „die staat los van de discussie over de beloningsstructuur.”

Gedeputeerde O. Hoes van Noord-Brabant, de grootste aandeelhouder van Essent, was ingenomen met het besluit van Boersma om zijn bonus over vorig jaar deels af te staan. „In de schorsing hebben de aandeelhouders overlegd, daarna zijn we naar Boersma gestapt.” De afgevaardigde uit Noord-Brabant verwacht dat de aandeelhoudersvergaderingen vanaf nu altijd openbaar zullen zijn.

Ook Overijssel was blij met de uitkomst van de aandeelhoudersvergadering, evenals de provincies Groningen en Drenthe. „De president-commissaris heeft laten merken dat hij ons, de aandeelhouders, begrepen heeft”, zei afgevaardigde Piet Jansen. Hij toonde zich tevreden met het „goede gebaar” van Boersma.

De aandeelhouders willen dat in het nieuwe beloningsvoorstel voor 2005 de klanttevredenheid van veel grotere invloed wordt op de bonus voor de bedrijfstop. Nu telt de klanttevredenheid maar voor een paar procent mee bij de bepaling van de bonus.

Pennings stelde dat de beloning van Boersma objectief was bepaald. „Er is absoluut geen sprake van graaien.” Volgens de president-commissaris kon Boersma „gelijk oversteken” vanuit zijn topfunctie bij Shell. „We kunnen de maatschappelijke discussie niet op personen richten”, zei hij.

De vakbonden FNV, CNV en AbvaKabo mochten in de aandeelhoudersvergadering hun ongenoegen uiten. De bonden dreigden een enquêteprocedure naar de beloningen bij de Ondernemingskamer te beginnen. Vakbond CNV pleit voor een speciaal fonds waarin bestuursvoorzitters „een deel van onverantwoorde en niet uit te leggen inkomensstijgingen moeten storten.” Het geld zou ten goede moeten komen aan laagbetaalden.

In juni komen de aandeelhouders van Essent opnieuw bijeen. Dan staat er een statutenwijziging op de agenda. Deze moet de aandeelhouders meer invloed geven op de benoeming van commissarissen. Bovendien willen de gemeenten en provincies sneller een stem in grote investeringen.

Er klonk onder de aandeelhouders donderdag verdeeldheid over de winstuitkering van Essent. Sommige aandeelhouders zien liever dat Essent minder dividend uitkeert en in plaats daarvan het geld gebruikt om zijn eigen financiële positie te versterken. Essent keert over vorig jaar 40 procent van de nettowinst uit als dividend aan de aandeelhouders, voorheen was dat 22 procent.

Bonussen van topmanagers zijn in de toekomst mogelijk nog maar gedeeltelijk of helemaal niet meer aftrekbaar voor de vennootschapsbelasting. Het kabinet bespreekt deze maatregel vrijdag, bevestigen ingewijden. De ministers bekijken dan hoe ze paal en perk kunnen stellen aan het toekennen van buitensporige beloningen aan topmanagers.

Ook andere fiscale ingrepen komen vrijdag aan bod, maar de meeste daarvan maken weinig kans. Ze zijn óf makkelijk te omzeilen óf schadelijk voor de Nederlandse concurrentiepositie. Voor het niet langer fiscaal aftrekbaar maken van bonussen geldt dat laatste bezwaar minder. Ook in België kunnen bonussen niet worden afgetrokken voor de belasting, aldus een betrokkene.

Vooral de CDA-bewindslieden dringen aan op concrete maatregelen tegen de topinkomens. Premier Balkenende en minister De Geus van Sociale Zaken hebben de afgelopen weken scherp stelling genomen tegen de zelfverrijking bij de top van het bedrijfsleven.