In navolging van omwonenden, gemeente Buren, provincie, Geldersch Landschap en LTO keert nu ook de PvdA-kamerfractie zich tegen de plannen, zo maakte ze donderdag bekend. „De unieke Marspolder moet behouden blijven.”

De zon breekt voorzichtig door het wolkendek en doet het water van de Neder-Rijn bij Lienden glinsteren. Aan de overkant ligt Rhenen met op de voorgrond de karakteristieke toren van de Cunerakerk. Links van de dijk, net buiten de uiterwaarden, staat de woning van de familie Roozemond. Achter de dijk en dus droog, maar hoelang nog? Als de staatssecretaris haar zin krijgt, ligt straks ook huize Roozemond buitendijks. De huidige dijk wil ze honderden meters landinwaarts leggen langs de zuidzijde van de Marspolder om de rivier meer ruimte te geven.

Het unieke natuurgebied is zo’n 65 hectare groot en slechts enkele jaren oud. Voor die tijd hadden omwonenden van het gebied jarenlang overlast van zandwinning aldaar. De Marspolder staat niet in verbinding met de Neder-Rijn of het stelsel van waterlopen in de omringende landbouwgronden waardoor het water kristalhelder is. Stichting Het Geldersch Landschap en zandwinner K3 hebben samen voor het waardevolle binnendijkse natuurgebied in het rivierengebied gezorgd.

„Op de informatieavond van Rijkswaterstaat op 24 maart hoorden we plotseling dat de Marspolder niet alleen buitendijks komt te liggen, maar dat het voormalige zandwingebied ook de functie van slibdepot krijgt”, aldus Roozemond. Zijn enorme achtertuin grenst aan het natuurgebied. „Vervuild slib dat vrijkomt bij het graven van nevengeulen voor de Neder-Rijn en het deels afgraven van de uiterwaarden in de regio. Rijkswaterstaat heeft de plannen op geen enkele manier met omwonenden gecommuniceerd en ons achteraf voor een voldongen feit geplaatst.”

Bewoners -voor een deel verenigd in het Marspoldercomité- en andere betrokkenen hebben tijdens de inspraakronde van 1 juni tot 31 augustus de tijd om met een alternatief te komen. Op basis van de inspraak formuleert het kabinet zijn voorstel aan de Kamer. „Hoe kunnen wij met een alternatief komen, als Rijkswaterstaat zelf jaren nodig heeft gehad om het plan Ruimte voor de Rivier uit te werken?” vraagt Roozemond zich af.

Volgens C. Beekmans, projectleider bij Rijkswaterstaat, hoeven bewoners niet in hun eentje te zoeken naar alternatieven. „De dijkverlegging bij Lienden en de slibstort in de Marspolder maken deel uit van een voorlopig plan van het kabinet. Het wil op basis van een advies van de regionale overheden zelf ook onderzoeken of het mogelijk is om na de inspraakronde met een gewijzigd voorstel naar de Kamer te komen waar ook de omwonenden tevreden mee kunnen zijn”, aldus Beekmans.

Volgens hem bestempelen de omwonenden het slib voor de Marspolder ten onrechte als zwaar vervuild. „Het slib valt weliswaar in de zwaardere categorieën 3 en 4, maar dat duidt puur op de concentratie van bepaalde stoffen die erin zitten zoals nikkel en zink. Op diezelfde grond grazen nu de koeien in de uiterwaarden en wij drinken er allemaal melk van. Bovendien heeft het slib baat bij onderwaterberging, omdat de werking ervan dan geneutraliseerd wordt. Het water van de Marspolder is bovendien 28 meter diep. Er verandert niets aan het uiterlijk van de plas. Ecologisch gezien is een kleinere diepte zelfs beter.”

Beekmans kan zich voorstellen dat bewoners boos zijn dat ze pas laat van de plannen hoorden. „We wilden echter eerst zekerheid hebben welke maatregelen we op welke plek wilden nemen. Ook was niet zeker of en hoeveel budget er voor de plannen was. Het heeft geen zin omwonenden te informeren als nog niet zeker is of ze wel daadwerkelijk met bepaalde maatregelen te maken krijgen. Bovendien zijn we op 24 maart met de plannen naar buiten gekomen. Dat was nog ruim voor de inspraakprocedure, die pas over ruim een maand begint.”

H. Keereweer, gedeputeerde van de provincie Gelderland, heeft er alle vertrouwen in dat de dijkverlegging bij Lienden niet eens doorgaat. „Er staan voldoende alternatieven in het regioadvies om de rivier meer ruimte te geven, zonder de dijk te verleggen. Het kabinet heeft gezegd die in de komende maanden te willen onderzoeken, voordat het een definitief standpunt inneemt. Als de dijkverlegging er niet komt, zoals ik verwacht, is de Marspolder logischerwijs ook uit beeld voor slibstort. Het blijft dan een binnendijks natuurgebied waar naar de wet geen slib gestort mag worden.”

Maandag vergadert het Marspoldercomité in het gemeentehuis van Maurik ter voorbereiding op de inspraakprocedure.