Rijbewijs ook voor ouderen met hersenprobleem
Ouderen met een hersenaandoening kunnen hun rijbewijs toch vaak behouden. Meestal passen ze hun rijgedrag zelf aan. Lukt dat niet, dan kunnen ze na training misschien toch veilig leren autorijden.
Dat heeft prof.dr. W. Brouwer, hoogleraar verkeersgeneeskunde en verkeersneuropsychologie, dinsdag in Groningen bij zijn oratie gezegd. Door de vergrijzing neemt het aantal ouderen in het verkeer sterk toe. In 2040 telt Nederland 1,6 miljoen inwoners van 75 jaar en ouder met een rijbewijs.
Brouwer wil bevorderen dat ouderen aan het verkeer kunnen blijven autorijden. „De auto is voor veel ouderen een noodzakelijk vervoermiddel. Zonder rijbewijs raken ze gemakkelijk in een sociaal isolement."
Er is nog weinig bekend over de gevolgen van hersenaandoeningen voor de rijgeschiktheid. De regels die het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) moet toepassen bij het beoordelen van de rijgeschiktheid zijn daarom vaag. Keuringsartsen en –psychologen kunnen er nog vele kanten mee op: dat betekent dat sommige ouderen hun rijbewijs verliezen, terwijl ze nog kunnen autorijden.
De nieuwe hoogleraar vindt dat het wetenschappelijk onderzoek zich niet alleen moeten richten op selectie, maar ook op het vaststellen van de revalidatiemogelijkheden. Mogelijk kunnen ouderen hun beperkingen compenseren met een training of technisch hulpmiddel. Daarbij noemde hij een studie bij mensen met een halfzijdige gezichtsvelduitval. Zij missen door beschadiging van de oogzenuw een deel van hun blikveld. In een rijsimulator onderzoekt Brouwers afdeling of dat gemis verholpen kan worden met een kijktraining.
Uit de statistieken blijkt dat de kans dat 75–plusser door een ongeval overlijden of ernstig gewond raken groter is dan bij bestuurders van middelbare leeftijd. Dat komt door de grotere kwetsbaarheid van ouderen; ze zullen bij een vergelijkbaar ongeluk eerder gewond raken.
Ook de omstandigheden van het ongeval zijn vaak anders. Ouderen krijgen vaker een ongeluk op ingewikkelde kruisingen dan door te snel rijden. Volgens Brouwer moeten ergonomische benaderingen zich daarom richten op ingewikkelde verkeerssituaties. Hij denkt daarbij aan een sprekende boordcomputer die oudere bestuurders over ingewikkelde kruisingen loodst.