Zuid-Afrika laat wezen adopteren
Zuid-Afrikaanse welzijnsorganisaties maken zich bezorgd over adoptie als nieuw ’exportartikel’. Het land ontwikkelt zich in rap tempo tot een aantrekkelijk land voor adoptiefouders uit Europa. Ook Nederlandse echtparen die op zoek zijn naar een kind weten Zuid-Afrika inmiddels te vinden.
De aids-epidemie veroorzaakt een explosieve toename van weeskinderen. Volgens prognoses zullen er rond 2005 een miljoen aids-wezen zijn en in 2010 naar schatting 2 miljoen. Daarnaast is Zuid-Afrika voor aspirant-adoptiefouders een goedkoop land. De legale afwikkeling van een adoptie kost in dat land rond de 1360 euro. Dat is veel minder dan de 9000 euro die de adoptie van een buitenlands kind normaal gesproken kost, aldus Michelle Klunder van het Nederlandse adoptiebureau Wereldkinderen in Den Haag.
Wereldkinderen is een van de zeven Nederlandse organisaties die zich toeleggen op bemiddeling bij adoptie van kinderen uit het buitenland. De organisatie verwerkt zo’n 600 adopties per jaar. Het afgelopen jaar zijn er in Zuid-Afrika van de 3000 afgewikkelde adopties minstens 100 Zuid-Afrikaanse baby’s bij gezinnen in Europa terechtgekomen. Zo’n zestien van hen hebben in Nederland een thuis gevonden. Bij Wereldkinderen zijn op dit moment zeven nieuwe aanvragen in behandeling. De organisatie verwacht een verdere groei van het aantal verzoeken voor adoptie van een Zuid-Afrikaans kind.
Een aantal welzijnsorganisaties in Zuid-Afrika is bezorgd over het groeiende aantal internationale adopties en de afwezigheid van duidelijke regelgeving. Zuid-Afrika heeft weliswaar de uit 1993 daterende Internationale Conventie van Den Haag geratificeerd, maar heeft deze nog niet getekend. De conventie regelt internationale adoptie, maar vooralsnog hoeven Zuid-Afrikaanse bemiddelaars zich daar dus niet zo veel van aan te trekken. Dit leidt tot onduidelijkheid over welke kosten bemiddelingsbureaus in rekening mogen brengen. „Bovendien”, zegt Carol Bews, adjunct-directeur van een kinderbeschermingsinstelling in Johannesburg, „is er in het geheel geen controle op de activiteiten van de verschillende adoptiebureaus.”