Een vrouw met hersenletsel die een langzame dood sterft. De beelden van Terri Schiavo hielden de afgelopen weken wereldwijd de gemoederen bezig. Donderdag overleed de 41-jarige Amerikaanse, dertien dagen nadat haar maagsonde was verwijderd. Haar man kreeg toestemming om de voeding van zijn vrouw te laten staken. Volgens hem had zijn echtgenote nooit op die manier verder willen leven.

Terri’s ouders verzetten zich met hand en tand tegen de maatregel. Zij wendden zich tot alle mogelijke rechtscolleges om de dood van hun dochter te voorkomen. Tot zes keer toe boog zelfs het federale hooggerechtshof in Washington zich over de zaak. Ook gouverneur Jeb Bush van Florida en president George W. Bush zelf bemoeiden zich met de kwestie. De rechter stelde Michael Schiavo echter in het gelijk en bezegelde daarmee het lot van zijn echtgenote.

„Dit was het meest ingrijpende debat over de dood, over het recht op leven en over beslissingen nemen dat ik ooit heb meegemaakt”, meent ds. Louis P. Sheldon, voorzitter van de Traditional Values Coalition in Washington. „Waar je ook kwam -of het nu ’s zondags in de kerk was of doordeweeks in een restaurant- iedereen sprak over deze zaak. Elk Amerikaans gezin is met de ernst van deze kwestie geconfronteerd en is gedwongen na te denken over de grenzen van medisch handelen en waardig sterven.”

De kwestie verdeelde de Verenigde Staten tot op het bot. Artsen vlogen elkaar in de haren over de medische toestand van Schiavo. Conservatieven en liberalen debatteerden over de wenselijkheid van een parlementaire interventie. De beeltenis van een tot voor kort onbekende vrouw staat voorgoed in het geheugen van de Amerikanen gegrift.

Ook in Sheldons kerkelijke gemeente leidde de zaak-Schiavo tot verdeeldheid. „Gelukkig zijn er veel mensen die zich fel tegen haar dood hebben verzet. Maar ik heb ook leden gesproken die vonden dat ze maar in vrede moest kunnen sterven. Het is niet aan ons om dat moment te bepalen.”

Voor de Amerikaanse predikant is de dood van Terri Schiavo dan ook niets minder dan moord. „Men heeft haar welbewust, met voorbedachten rade laten overlijden. Ik kan daar geen andere kwalificatie voor verzinnen. Deze vrouw is simpelweg uitgedroogd en verhongerd omdat haar man in de bizarre veronderstelling verkeerde dat zij het zo zou hebben gewild.”

Het meest heeft Sheldon zich echter gestoord aan het optreden van de rechterlijke macht. „Elk leven heeft een oneindige waarde in de ogen van God - ook dat van Terri Schiavo. Ik vond het ronduit beschamend om te zien dat rechters een onschuldige, gehandicapte persoon ter dood hebben veroordeeld - op het woord van Michael Schiavo, duidelijk een persoon die niet te vertrouwen is.”

Daniel Sparks, een anglicaanse predikant uit Birmingham, Alabama, geeft ook de politiek een flinke veeg uit de pan. De voorganger woonde de wake bij rond het hospice in Florida waar Terri Schiavo werd verpleegd. „De kiezers moeten de rechters en politici die het verwijderen van de voedingssonde niet hebben voorkomen, dit niet vergeven. Politici die zeggen dat zij het leven beschermen en vervolgens tegengesteld handelen, zijn medeplichtig aan moord. Leiders die wetgeving ondertekenen en zeggen dat ze alles gedaan hebben wat ze konden en hun handen in onschuld wassen, zijn medeverantwoordelijk.”

Dr. Don Wildmon, oprichter van de American Family Association, hoopt dat „de dood van deze jonge vrouw degenen die erbij stonden en ernaar keken toen onze samenleving in een cultuur van de dood veranderde zal wakker schudden.”

Wildmon roept ook de Amerikaanse kerken op om de realiteit onder ogen te zien. „Er staat ons een enorme strijd te wachten. De cultuur van de dood en de cultuur van het leven zullen elkaar uitdagen en het is maar de vraag welke kant zal winnen. Ik hoop slechts dat degenen die zich christen noemen de moeite nemen zich op de hoogte te stellen en zich betrokken tonen. Christenen moeten veel intensiever aan het politieke proces deelnemen.”

Met de dood van Terri Schiavo komt weliswaar een einde aan een jarenlang juridisch dispuut, het maatschappelijk debat over het recht op leven is in Amerika echter nog maar net begonnen, stelt een verontwaardigde ds. Sheldon. „Wij zullen ervoor zorgen dat haar dood niet voor niets is geweest. Terri’s dood als gevolg van een rechterlijke uitspraak heeft enorme dilemma’s op tafel gebracht. Deze tragische zaak brengt een hele reeks ernstige ethische en juridische problemen in ons rechtssysteem aan het licht. We zullen er hard aan werken om te voorkomen dat nog meer gehandicapte mensen door verhongering zullen worden geëxecuteerd.”

De leider van de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden, Tom DeLay, gaf donderdag al een voorzet voor de politieke discussie. „Haar zaak zal ervoor zorgen dat het Congres een arrogante, losgeslagen en onverantwoordelijke rechterlijke macht, die een lange neus naar de president en het parlement heeft gemaakt, onder de loep zal nemen.”