Dat stellen de onderwijskundigen W. Meijnen en S. Karsten in het boek ”Leergeld”, dat dinsdag is gepresenteerd. Het boek is uitgegeven door de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA, en het Kenniscentrum PvdA.

De onderwijsinspectie moet wettelijke mogelijkheden krijgen om in te grijpen als scholen „onverdraagzaamheid of andere antidemocratische opvattingen uitdragen”, schrijven Meijnen en Karsten. Op dit moment is er alleen via het strafrecht een mogelijkheid om in te grijpen. Scholen moeten volgens de onderwijskundigen „gemeenschappelijke waarden en democratische opvattingen in positieve zin uitdragen.”

Meijnen en Karsten erkennen dat hun visie een principiële breuk betekent „met de traditie van de voorwaardenscheppende staat die zich verder afzijdig houdt van principiële standpunten.” Ze denken niet dat door uitvoering van hun voorstellen de overheid haar neutrale karakter ten opzichte van religieuze of andere levensbeschouwelijke overtuigingen verliest.

De PvdA’ers willen dat het Rijk verdere groei van scholen op islamitische grondslag ontmoedigt. Te eenzijdig samengestelde scholen staan integratie van leerlingen in de weg. Van Meijnen en Karsten mogen er geen nieuwe scholen komen „die de belangen van kinderen als autonoom individu en hun mogelijkheden tot integratie in de samenleving kunnen schaden.”

De schrijvers willen artikel 23 van de Grondwet, over de vrijheid van onderwijs, aanpassen. De vrijheid moet niet langer zijn gebaseerd op de vrijheid van religie, maar op de vrijheid van meningsuiting. Dan ontstaat er ruimte voor een bredere invulling dan alleen de levensbeschouwelijke. Dat past volgens Meijnen en Karsten beter bij de huidige, seculiere samenleving.

De PvdA-kamerleden Hamer en Tichelaar pleiten in het boek ”Leergeld”, net als in een fractienotitie die ze enkele weken geleden presenteerden, voor een acceptatieplicht van leerlingen voor scholen en voor gedwongen spreiding van achterstandsleerlingen.

De weerstand in PvdA-kring tegen de voorstellen van Hamer en Tichelaar is groot, zo bleek gisteren tijdens een discussieavond in Rotterdam. Lokale PvdA-politici en PvdA-onderwijsdeskundigen vinden dat de overheid moet inzetten op kwaliteitsverbetering van het onderwijs en betere toerusting van leerkrachten.

Uitgezonderd PvdA-kamerlid Hamer was niemand van de aanwezigen voorstander van beperking van de vrije schoolkeuze en gedwongen spreiding van leerlingen.