De VIA wijst erop dat het ’lik-op-stukbeleid’, dat Vermeend onlangs afkondigde, illegalen nog kwetsbaarder maakt voor chantage door werkgevers. „Gevreesd moet worden dat malafide werkgevers de enigen zijn die echt profiteren van het beleid.”

De illegale werknemers zijn intussen de dupe. „Het brengt veel onzekerheid, angst en stress teweeg. Het is echter zeer twijfelachtig of daarmee de illegale tewerkstelling ook wordt teruggedrongen”, aldus de vakbond.

De harde lijn van Vermeend houdt in dat werkgevers die illegalen laten werken, straks onmiddellijk een zware boete krijgen opgelegd. Ondernemers die illegalen bijvoorbeeld in de bouw of in de glastuinbouw laten werken, betalen vaak geen belastingen en premies.

Het beleid van Vermeend kan volgens de VIA alleen succes hebben als het bestrijden van uitbuiting meer aandacht krijgt. Dat kan onder meer door een scherpe controle op arbeidsomstandigheden en -voorwaarden. „Indien dit op een effectieve manier gebeurt, wordt aan de malafide werkgevers het oneigenlijke voordeel ontnomen dat zij hebben bij illegale tewerkstelling.”

De VIA pleit ervoor dat illegale werknemers misstanden bij een instantie kunnen melden, zonder dat ze het risico lopen zelf opgepakt te worden. In het buitenland wordt volgens de VIA al op deze manier gewerkt. Ook moeten illegale werknemers beter in staat worden gesteld achterstallig loon te incasseren van hun werkgever. Hoewel de wet hier al in voorziet, blijkt het in de praktijk vaak erg moeilijk om dergelijke werkgevers tot uitbetalen te dwingen.

De VIA haalt de situatie van Bulgaarse illegale werknemers aan als voorbeeld van het falende beleid van Vermeend. Sinds geruime tijd zet de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND) regelmatig Bulgaren op het vliegtuig naar hun vaderland. „De omstandigheden waaronder de Bulgaren hier leven en werken zijn beroerd, maar gezien de grote armoede en werkloosheid in Bulgarije valt niet te verwachten dat het aanbod van illegale arbeid hierdoor substantieel zal afnemen”, schrijft de VIA.