„Amokmakers zijn meestal paranoïde”
Moordzuchtige razernij. Hoe komt een mens zover dat hij iedereen wenst te doden die zijn weg kruist om tenslotte zichzelf van het leven te beroven. Psychiaters zeggen dat er geen eenduidig daderprofiel is te geven.
Het woord ”amokmaker” geeft wel aan in welke richting we moeten denken. Het is afgeleid van het Maleisisch ”amuk” wat zoveel betekend als ”ziedend”.
Deskundigen weten wel dat het bij amokmakers vrijwel altijd gaat om mannen, meestal jonger dan 35 jaar. En degene die hun moordzuchtige woedeaanval overleven, kunnen zich ook nooit iets van de gebeurtenissen herinneren. De meeste daders zijn goed opgeleid, zij het dat 40 procent van de amokmakers geen werk heeft.
Volgens Lothar Adler, een vooraanstaand Duits psychiater, hebben de meeste amokmakers persoonlijke problemen. Zo ontbreekt het hen vaak aan een begripvol thuis en missen ze de emotionele ondersteuning die ieder mens nodig heeft. Ook is bij hen het vermogen zich te beheersen slecht ontwikkeld.
Toch kan men op grond van deze kenmerken geen volwaardig daderprofiel opstellen, meent prof. dr. Klaus Foerster, forensisch psycholoog van de universiteit van Tübingen. „Vaak gaat het om mensen die paranoïde zijn. Zij zijn erg gevoelig voor tegenslagen en laten zich daardoor snel deprimeren. Zij hebben een overdreven rechtvaardigheidsgevoel, zijn wantrouwend en overdreven jaloers.”
Foerster wijst erop dat het bijna nooit mogelijk is vooraf de woedeaanval te zien aankomen. „Bijna alle amokmakers leiden tot hun uitbarsting een volstrekt onopvallend leven. Niets bijzonders, want de Duitse gevangenissen puilen uit van normale mensen die zonder waarschuwing vooraf moordenaar zijn geworden.”
Politiepsycholoog Uwe Fullgrabe meent dat amokmakers in het algemeen grote egoïsten zijn, „die alles bezien vanuit het eigen persoonlijke perspectief. Positieve ervaringen achten ze vanzelfsprekend. Negatieve ervaringen beoordelen ze vanuit hun minderwaardigheidsgevoel en beschouwen ze snel als een krenking van hun eer. Daarom zoeken ze naar mogelijkheden om wraak te nemen.” Zijn collega uit de Duitse stad Giessen, Arthur Kreuzer, voegt eraan toe dat deze mensen in het algemeen geen legale mogelijkheden zien om hun vermeende recht te halen. „Alleen al daarom moest in Duitsland veel strenger worden opgetreden tegen wapenbezit. Deze mensen moeten geen enkele kans krijgen om een geweer of mes in handen te krijgen. Dan gaat het absoluut fout.”