Vergoeding voor ouders gehandicapt meisje
De ouders van het zwaar gehandicapte meisje Kelly hebben na negen jaar strijd hun gelijk gekregen. Vrijdag kende de Hoge Raad, de hoogste rechtsinstantie in Nederland, alle vorderingen toe.
De Hoge Raad kende de ouders een schadevergoeding toe voor de kosten van verzorging en opvoeding, inclusief alle extra kosten die samenhingen met de handicaps van Kelly. Ook de kosten van psychiatrische behandeling van de moeder, veroorzaakt door de situatie van Kelly, achtte de Raad toewijsbaar. De moeder heeft recht op vergoeding van immateriële schade (smartengeld), omdat door de fout van de verloskundige inbreuk is gemaakt op haar zelfbeschikkingsrecht om al dan niet tot abortus over te gaan. De immateriële schade van de vader achtte de Raad niet vergoedbaar.
De vergoedingen zijn meer dan waar ze ooit op hadden gerekend, aldus advocaat mr. F. Kloppenburg uit Leiden, die namens de ouders spreekt. Kelly’s ouders hadden na de uitspraak van de rechtbank willen stoppen, maar de tegenpartij ging telkens in beroep, waarna ze uiteindelijk veel meer toegewezen kregen. Volgens de advocaat blijkt daar al uit dat zij geen geldwolven zijn. „We hebben nog niet eens nagedacht over de bedragen. Het ging hun vooral om de erkenning dat er een fout was gemaakt door de verloskundige.”
Tijdens haar zwangerschap in 1993 vroeg Kelly’s moeder de verloskundige om een vruchtwaterpunctie, maar die ging daar niet op in. Doordat de verloskundige een onderzoek tijdens de zwangerschap niet nodig vond, ondanks aandringen van de ouders in spe, werd een erfelijke afwijking niet ontdekt. Het meisje kwam met zowel zware verstandelijke als ernstige lichamelijke handicaps ter wereld.
Kloppenburg wijst erop dat de ouders veel van Kelly houden. Het kind is inmiddels 11 jaar oud en het gaat naar omstandigheden iets beter. „Ze herkent haar ouders nu”, aldus de advocaat.
De ouders werden er soms op aangekeken dat ze een financiële vergoeding eisten. Dat geld is volgens Kloppenburg bedoeld om een optimale verzorging te kunnen regelen om het leed van Kelly te verzachten. Ze kunnen dat zelf niet betalen.
Volgens de Hoge Raad ligt de aansprakelijkheid bij de verloskundige en bij het Leids Universitair Medisch Centrum. Tijdens de lange procedure concludeerden de rechters al dat de verloskundige een geneticus had moeten inschakelen. De ouders hadden zelf al besloten de zwangerschap te beëindigen als de vrucht de afwijking had. De Hoge Raad vindt dat het zelfbeschikkingsrecht van de ouders is geschonden.
Kloppenburg verwacht niet dat deze uitkomst leidt tot een stormloop op schadeclaims door mensen die gedupeerd zijn door medische fouten. „Dit was zo’n uitzonderlijk geval.” Het positieve van de kwestie is volgens hem vooral dat medici, ook verloskundigen, altijd zorgvuldig moeten zijn. „Dat is niets nieuws, maar het is goed dat zij ervan doordrongen zijn.”
Prof. dr. ir. H. Jochemsen, directeur van het Prof. dr. G. A. Lindeboom Instituut voor medische ethiek, vindt het „bedenkelijk” dat de Hoge Raad de ouders van Kelly een schadevergoeding toekent. „Het gaat in deze zaak nog niet om een waardeoordeel over het gehandicapte kind, maar er is duidelijk een tendens richting een discussie over ”wrongful life” (onterecht leven, red.).”
Jochemsen acht het een goede zaak dat ouders van Kelly worden geholpen bij de opvoeding. „Het verband tussen de medische fout en de handicap is duidelijk. Het probleem is echter dat het zo ver is gekomen. Het leven van Kelly staat nu wel tussen het medisch falen en de ouders in. Dat blijft iets kroms hebben.”