Rabo-topman ontpopt zich als politicus
De jaarcijfers van de Rabobank zijn zelden spectaculair. Om toch de aandacht op het concern te vestigen, strooit bestuursvoorzitter H. Heemskerk met adviezen aan de regering. Als een waar politicus torpedeert hij het beleid van Zalm en lanceert hij voorstellen om het economisch herstel een duwtje in de rug te geven.
De Rabobank presenteerde woensdag oerdegelijke cijfers. Ondanks een aarzelend economisch herstel in Nederland steeg de winst met 12 procent tot 1,5 miljard euro. Alle bedrijfsonderdelen droegen bij aan het resultaat.
Natuurlijk zijn er enkele rimpelingen in het Rabo-meer. Zo lukt het de bank maar niet om een aansprekende overname te doen in de Verenigde Staten. Vorig jaar strandde een poging om Farm Credit Services of America in te lijven. Verder gaven klanten de bank een lager rapportcijfer op een klein onderdeel van klanttevredenheid. Alleen een kniesoor besteedt veel aandacht aan deze feiten.
De cijferpresentatie dreigt een eentonige bedoeling te worden. In 2003 steeg de winst ook al met 12 procent. En jawel, voor dit jaar verwacht de nieuwbakken financiële topman B. Bruggink weer een winsttoename met hetzelfde percentage.
Zoals een goed boekhouder betaamt, houdt hij wel een aantal slagen om de arm. „Als de economie stagneert, kunnen onze resultaten lager uitpakken. Verder hebben de nieuwe boekhoudregels invloed op het resultaat van 2005.” Zelfs in het slechtste scenario stijgt de winst nog met 8 procent. Er is geen vuiltje aan de lucht.
Om te voorkomen dat de toelichting op de jaarcijfers degradeert tot een saaie sessie, gooit bestuursvoorzitter Heemskerk met enige regelmaat een steen in de vijver van de politiek. In december liet hij de overheid bijvoorbeeld weten dat zij het gebruik van duurzame energie moet stimuleren. De Rabobank is marktleider in deze sector.
Dit keer pleit de topman voor overheidsmaatregelen om de economische groei te stimuleren. „Gelukkig gaat het weer beter met de economie, we zien positieve ontwikkelingen. Je kunt zeggen dat het bedrijfsleven uit de winterslaap komt. Maar het ingezette herstel kan een steuntje in de rug nog heel goed gebruiken.”
Volgens de Rabo-topman is er ruimte voor extra overheidsuitgaven. „Ons land heeft nu een tekort van 2,5 procent, ruim onder de norm van 3 procent. Als Zalm nog meer wil bezuinigen, dreigt de kloof met landen als Duitsland en Frankrijk te groot te worden. De overheid moet daarom nu consumeren.”
Concreet stelt Heemskerk voor de afschaffing van de Zalmsnip enkele jaren uit te stellen. „Deze maatregel kost de overheid slechts 325 miljoen euro, maar geeft ieder huishouden een bedrag van 45 euro als tegemoetkoming in de fors oplopende gemeentelijke lasten.”
Verder adviseert Heemskerk een extra storting in het Fonds Economische Structuurversterking om de innovatie van de Nederlandse economie te vergroten. Ten slotte vraagt de topman opnieuw aandacht voor investeringen in duurzame energie. Op dat punt scoort Nederland in Europees verband slecht. „We leunen nog te veel op fossiele brandstoffen, maar over een aantal jaren zijn deze bronnen uitgeput.”
Heemskerk geeft toe dat windmolens het landschap vervuilen, maar hij toont zich pragmatisch. „Daar moet een aantal artiesten iets aan doen.”
De Rabobank denkt sinds kort weer na over kernenergie. „Midden jaren zeventig was ik een fel tegenstander”, geeft Heemskerk toe, „nu ben ik er nog niet uit.” De bestuursvoorzitter neigt naar een compromis, waarbij een beleid op Europees niveau noodzakelijk is.
De Rabo-economen hebben het effect van de voorgestelde maatregelen niet doorgerekend. Zonder extra impulsen zal de economie dit jaar groeien met 1,5 procent. Volgens Heemskerk is dat te weinig. „Om mee te blijven doen is minimaal een groei van 2 procent nodig.”
Groeipercentages van 4 procent behoren definitief tot het verleden. „Duurzaam ondernemen en tegelijkertijd jarenlang meer dan 4 procent groeien kun je niet met elkaar verenigen.”