Na jaren plannen en investeringen van tientallen miljoenen euro’s opent Avantium zijn eerste commerciële fabriek voor bioplastic in Delfzijl. Frisdrankmaker Refresco, bierbrouwer Carlsberg en luxeconcern LVMH hebben al beloofd het plantaardige alternatief voor PET, PEF genaamd, te kopen voor hun verpakkingen. Maar om de verpakkingsindustrie echt duurzamer te maken zijn er snel meer fabrieken voor dit materiaal nodig, zegt topman Tom van Aken van Avantium.
„Dit lijkt het einde van een marathon. Maar eigenlijk begint een nieuwe etappe”, legt hij uit. Hij rekent voor dat de fabriek met een capaciteit van 5 miljoen kilo het equivalent van 200 miljoen literflessen kan maken. „Als je bedenkt dat alleen Coca-Cola al 1,8 miljard drankjes per dag verkoopt, zie je dat dit nog lang niet genoeg is.”
Avantium ontwikkelde een technologie om met suikers uit graan of maïs de grondstof furaandicarbonzuur, kortweg FDCA, te maken voor PEF. De uitstoot van broeikasgassen van productie tot gebruik en verwerking van een PEF-flesje is 62 procent lager dan bij PET, stelt Avantium. Ook is PEF even goed te recyclen als PET, nodig om de wereldwijde afvalberg niet te laten groeien.
Van Aken wil met de fabriek in Groningen, ’s werelds eerste in zijn soort, aan de industrie tonen dat de technologie op grote schaal werkt. Het idee is om vervolgens licenties te verkopen voor het gebruik van die kennis, waarmee anderen vervolgens op grotere schaal PEF kunnen produceren.
„Daarom is die eerste fabriek zo belangrijk. En ook zo moeilijk, want niemand wil die eerste fabriek bouwen. Als die eerste fabriek een succes is, dan bouwen mensen fabrieken die twintig keer groter zijn”, legt hij uit.
Licentiedeals moeten Avantium ook winstgevend maken. Nu draait het nog verlies, vorig jaar 34 miljoen euro, en aan kapitaaluitgaven voor de fabriek was het chemiebedrijf 175 miljoen euro kwijt. Avantium houdt zich draaiende dankzij financiering van aandeelhouders, kredietverstrekkers en subsidies. Het bedrijf voert momenteel gesprekken met banken en InvestNL over het verlengen van een kredietfaciliteit na maart 2025.
„Is het spannend? Sommige mensen zullen zeggen van wel. Wij zijn afhankelijk van kapitaal aantrekken, maar dit doen we al twintig jaar”, zegt Van Aken. „Wat ik de afgelopen twintig jaar heb geleerd, is dat je alleen maar geld kunt ophalen als je progressie boekt. Dus als wij in de opstart van de fabriek zitten, is dat al beter dan als je de fabriek nog aan het bouwen bent.”