De onzekerheid door conflicten zoals in het Midden-Oosten en Oekraïne leidt er onder meer toe dat Nederlanders meer sparen. De geopolitieke spanningen zijn volgens een nieuwe rapportage van De Nederlandsche Bank nog steeds het grootste risico voor de Nederlandse financiële sector en die dreiging is de afgelopen maanden ook weer gegroeid. „Het risico voor de Nederlandse financiële stabiliteit komt vooral aanwaaien uit het buitenland”, zegt DNB-directeur monetaire zaken Olaf Sleijpen op een persconferentie.
In het jaar sinds de escalatie van het conflict in het Midden-Oosten is het Sleijpen vooral opgevallen dat het vertrouwen van Nederlandse consumenten en bedrijven in de economie laag blijft. „Ondanks het feit dat we zien dat de inflatie aan het dalen is en ook de inkomens aan het toenemen zijn. En je ziet dat mensen door die grote onzekerheid meer blijven sparen dan voor de pandemie.” Voor de economie is het juist beter als mensen meer geld uitgeven.
Een andere trend die Sleijpen ziet als gevolg van de conflicten, is een toename van het aantal cyberaanvallen. „Met name ook vanuit statelijke bronnen. Waar we het tot voor kort vooral hadden over criminelen, hebben we het steeds meer over die statelijke actoren. Denk aan de hack bij de nationale politie onlangs. Gelukkig ervaart de Nederlandse burger en het bedrijfsleven dat nog niet gelijk, maar wij zien wel dat het steeds vaker gebeurt.”
Daarom dringt DNB er als toezichthouder op aan dat financiële instellingen zich goed voorbereiden op een cyberaanval. „Gelukkig is dat bij alle instellingen wel het geval. Ze moeten een plan B hebben en de scenario’s ook goed oefenen, onder meer op het gebied van communicatie.” Een cyberaanval bij één bank kan er bijvoorbeeld toe leiden dat mensen, ook bij andere banken, massaal hun geld weghalen en de bank in grotere problemen komt.
Een volgend risico van buitenaf voor de Nederlandse economie is de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen begin volgende maand. Sleijpen: „Wat voor Nederland als open economie echt heel slecht zou zijn, zijn handelsoorlogen. Dus wanneer een Amerikaanse regering of een Chinese regering importheffingen gaat opleggen, en dat vervolgens ook vanuit Europa een soort haasje over wordt, heeft dat een negatieve invloed op de wereldhandelsgroei. Maar ik ga geen stemadvies geven. Als je maar lang genoeg teruggaat in de geschiedenis, heb je bij zowel de Democraten als Republikeinen dit protectionistische beleid gezien.”