PvdA en CDA botsen over commando’s Afghanistan
De buitenlandwoordvoerders van PvdA en CDA zijn dinsdag in het debat over de missie met commando’s in Afghanistan hard gebotst. Koenders noemde het een „misser van de eerste orde en een provocatie aan het parlement" dat het kabinet volgens hem niet van plan was instemming van de Kamer te vragen voor de geheime missie.
CDA–Kamerlid Ormel nam het vervolgens op voor het kabinet en verweet de PvdA met de woorden „traditie van het gebroken geweertje" pacifistische neigingen. Koenders antwoordde: „Dit is schandelijk en neem ik u zeer kwalijk. U bent een lakei van de regering. De PvdA heeft altijd verantwoordelijkheid genomen voor militaire missies".
Het debat in de Kamer gaat nog niet inhoudelijk over het zenden van commando’s, mariniers en een helikopterdetachement om in Afghanistan op al–Qaeda–terroristen te jagen. Dat debat komt later deze week. Dinsdagavond gaat het over de vraag of de instemming van de Kamer nodig is voor de missie.
Het kabinet vindt dat dat formeel niet nodig is, maar wenst de goedkeuring van de Kamer wel.
Het kabinet beroept zich bij de missie op artikel 97 van de grondwet – waarin staat dat de regering het oppergezag over de krijgsmacht heeft – en op de verplichting binnen de NAVO om na de terroristische aanslagen van 11 september 2001 de Verenigde Staten te helpen in de strijd tegen het terrorisme. De aanslagen zijn toen volgens het NAVO–verdrag opgevat als een aanval op alle NAVO–lidstaten en daarmee is de strijd tegen het terrorisme voor het kabinet zelfverdediging.
In de Kamer zijn PvdA, GroenLinks, SP en LPF het daar niet mee eens. Voor de PvdA is de rechtsgrond voor de operatie Enduring Freedom (de internationale strijd tegen het terrorisme) uitgewerkt met de val van het Taliban–regime in Afghanistan en de komst van de regering–Karzai.
De VVD vindt dat het beroep op ’11 september’ opgaat, zolang al–Qaeda nog bestaat. „Het is beter terroristen te bestrijden in het Tora Bora–gebergte in Afghanistan dan in het Laakkwartier in Den Haag", aldus VVD’er Van Baalen. Maar ook hij vindt dat het kabinet zich niet eindeloos in de tijd kan beroepen op ’11 september’.
Coalitiepartner D66 ging nog een stapje verder. Het Kamerlid Bakker vroeg zich af of de rechtsbasis voor Enduring Freedom, de internationale strijd tegen het terrorisme, een kleine vier jaar na de aanslagen in de VS „niet wat wankel is geworden". Hij adviseerde het kabinet te kijken of de uitzending niet geplaatst kan worden in het kader van de verdediging van de internationale rechtsorde. Dat zou tegelijkertijd inhouden dat het kabinet de Kamer moet informeren over dit soort uitzendingen en er geen geheime oorlog van mag maken.
