Consumentenbond moet rectificeren
De Consumentenbond heeft de afgelopen maanden ten onrechte de indruk gewekt dat luchtverfrissers bij normaal huishoudelijk gebruik ernstige gezondheidsrisico’s met zich mee brengen. De bond moet daarom deze bewering rectificeren, zo heeft de rechtbank in Den Haag dinsdag bepaald.
Sara Lee, dat in Nederland onder meer Ambi Pur op de markt brengt, had een rechtzetting van de berichtgeving geëist in een kort geding twee weken geleden. Het Amerikaanse concern zegt financiële schade te hebben opgelopen door de affaire.
Net als de Consumentenbond moet de Europese consumentenorganisatie BEUC binnen twee werkdagen een rectificatie plaatsen in vijf landelijke media. Beide organisaties moeten dit ook doen op hun websites en in de Consumentengids. Dit alles op straffe van een dwangsom van 10.000 euro per dag dat zij verzaken.
De BEUC bracht in november in Brussel naar buiten dat luchtverfrissers, een veelgebruikt product in Nederlandse huishoudens, schadelijk zijn voor de volksgezondheid omdat er kankerverwekkende stoffen in zitten. De volgende dag opende De Telegraaf op de voorpagina met deze waarschuwing, waarna de Consumentenbond aansloeg.
De BEUC baseerde zijn conclusie op een onderzoek dat in januari dit jaar is gepubliceerd. De rechter oordeelt echter dat de berichtgeving over dit rapport als „onzorgvuldig" kan worden aangemerkt omdat de inhoud niet strookt met de beweringen van de consumentenorganisaties.
De Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) oordeelde in december op basis van eigen onderzoek dat luchtverfrissers weliswaar kankerverwekkende stoffen bevatten, maar dat het gehalte daarvan zo laag is dat het gebruik van de producten geen gevaar voor de gezondheid oplevert. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) kwam in dezelfde maand tot een soortgelijke conclusie. De rechter heeft deze conclusies in zijn overwegingen meegenomen.
Volgens de Consumentenbond is de rechter echter voorbij gegaan aan het feit dat consumenten uit meerdere bronnen schadelijke stoffen kunnen binnenkrijgen, waardoor in combinatie met luchtverfrissers sprake kan zijn van een ’stapelingseffect’. De bond stelt verder dat de rechter geen aandacht heeft besteed aan kwetsbare groepen, zoals zwangere vrouwen, kinderen en astmapatiënten.
De Consumentenbond heeft in het verleden vaker de plank misgeslagen met publieke beweringen. Vorig jaar oordeelde de rechtbank in Den Haag dat de bond niet had mogen oordelen dat reisbureaus slecht advies geven. In 2003 trok de consumentenorganisatie een negatief koopadvies in voor Epson-printers. Epson werd toen van bedrieglijke praktijken beschuldigd omdat er onnodig inkt in de printers achter zou blijven. De bond beschuldigde in 2002 fietsfabrikant Batavus en de horecasector ervan de invoering van de euro te hebben misbruikt voor prijsverhogingen. Batavus haalde daarna zijn gelijk bij de rechter. Koninklijk Horeca Nederland ontving een schriftelijk excuus.