„We gaan altijd eerst in gesprek. Maar als we deze bezuiniging van meer dan een miljard euro terugzien in de miljoenennota, dan kunnen we niet anders dan verder actievoeren”, zei Van Gelder. „Dan gaan we het hele actie-arsenaal opentrekken.” Dat betekent meer gaan demonstreren, maar in het ultieme geval ook gaan staken, aldus de AOb-voorzitter. Ze verwijt het kabinet „onbehoorlijk bestuur”.

Op het Domplein zijn enkele honderden mensen uit het onderwijs bijeengekomen om duidelijk te maken dat ze de bezuinigingen niet willen accepteren. Dat doen ze tijdens de jaarlijkse Alternatieve Opening van het Academisch Jaar. Veel onderwijsorganisaties steunen het protest. „Onderwijs is geen kostenpost, maar een investering in mensen, de maatschappij en de economie”, vindt Van Gelder.

Het protest richt zich niet alleen tegen de bezuinigingen, maar ook tegen de langstudeerboete van 3000 euro die de coalitie wil invoeren. „Het is geen wonder dat dit in geen enkel verkiezingsprogramma stond, want het is ook te belachelijk om op te schrijven”, zei voorzitter Abdelkader Karbache van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb), waarop hij applaus kreeg. „Het werkt niet alleen averechts, maar zorgt er ook voor dat studeren weer voor de elite wordt.”

Voorzitter Caspar van den Berg van Universiteiten van Nederland (UNL) vreest dat 5000 banen op de tocht staan. Daar blijft het volgens hem niet bij: van bezuinigingen op hoger onderwijs worden ook patiënten, leerlingen en ouderen in het land de dupe, zei hij. „Alles dat wordt afgebroken, kost heel veel tijd om weer op te bouwen, of het verdwijnt zelfs voorgoed”, zei Van den Berg. „Wij zijn strijdbaar en hopen samen met jullie een vuist te maken, om dit niet te laten gebeuren.”

Ook plannen om het hoger onderwijs minder internationaal te maken, krijgen kritiek vanaf een klein houten podium. Jonge buitenlandse wetenschappers waarschuwen dat Nederland zijn eigen concurrentiepositie daarmee ondermijnt. „Andere landen zetten juist in op meer internationalisering”, klinkt het verbaasd. Léonie de Jonge van De Jonge Akademie, een platform van jonge promovendi, voegt eraan toe dat wetenschap „geen grenzen kent”.