Er is een groot tekort aan opvangplaatsen voor Oekraïners die de oorlog in hun land zijn ontvlucht. De opvanghub in Utrecht, vanwaaruit Oekraïners moeten doorstromen naar een definitiever opvangplek, is zo volgelopen dat die onlangs de deuren sloot. Meerdere gemeenten klagen dat het Rijk zich afzijdig houdt en vragen om meer landelijke regie. Eerder overlegde het kabinet geregeld met de veiligheidsregio’s over de opvang van asielzoekers en Oekraïners, maar die coördinatie is afgebouwd.

Onder meer Renkum is kritisch. „De wijze waarop de overheid zogenaamd ‘regie’ voert, is niet helpend voor gemeenten. De Rijksoverheid verlegt taken naar de provincie, die de opgaven weer bij de gemeenten legt”, zegt de Gelderse gemeente. Volgens Stichtse Vecht overstijgt de opvangproblematiek „nadrukkelijk de schaal van individuele gemeenten of provincies” nu er landelijk een toenemend tekort aan huisvesting is voor Oekraïense vluchtelingen. Het Rijk zou meer verantwoordelijkheid moeten nemen, vindt die gemeente. Wassenaar spreekt van een „zware taak” die bij gemeenten wordt neergelegd. „Niet alleen vanwege alle andere opgaven waar de gemeenten voor staan, maar ook vanwege de afwijkende verantwoordelijkheden en werkzaamheden die gepaard gaan met de opvang van grote groepen ontheemden.”

Verschillende gemeenten hekelen ook een oneerlijke verdeling van Oekraïners als gevolg van een gebrek aan regie. Woerden wil dat het Rijk zijn verantwoordelijkheid neemt, gemeenten faciliteert en gemeenten die nog niet aan de opgave voldoen „aanspreekt op hun verantwoordelijkheid”. „Om tot een eerlijke (lasten)verdeling te blijven komen, is landelijke regie uiterst belangrijk. Niks doen en dan roepen ‘Het is crisis’ lijkt ons een onwenselijk alternatief”, zegt Oudewater.