Kamer kritisch op eigen rol bij grote projecten
De Tweede Kamer heeft woensdag bereidheid getoond de hand in eigen boezem te steken en bij toekomstige grote projecten niet dezelfde fouten te maken als bij de Betuwelijn en de hogesnelheidslijn.
De kosten daarvan liepen uit de hand, mede als gevolg van gebrekkige controle door de Tweede Kamer. De commissie–Duivesteijn, die onderzoek deed naar de besluitvorming rond de twee projecten, legde dat in verhoren bloot. De PvdA ging destijds onder druk van premier Kok akkoord met een dure tunnel onder het Groene Hart voor de HSL en de VVD veranderde van standpunt over de Betuweroute bij de vorming van een nieuwe regering.
De (voormalige) regeringspartijen in de Tweede Kamer erkenden dat ze te weinig kritisch waren om de lieve vrede in de coalitie te bewaren, en dat een meer onafhankelijke opstelling van Kamerleden tegenover de regering nodig is gebleken.
„Wij hebben de bereidheid om de politieke cultuur ter discussie te stellen", zei PvdA–Tweede–kamerlid Dijksma hierover. Ook gaf zij aan dat een regeerakkoord, dat bindende afspreken bevat voor regering en de Kamerfracties, niet een open afweging bij grote projecten mag uitsluiten. „Ezel stoot je niet twee keer aan dezelfde steen", hield Dijksma zichzelf en haar collega’s voor. Ook CDA–Tweede–kamerlid Van Hijum zei geen afspraken in een regeerakkoord te willen, die vooruitlopen op besluiten over grote projecten, waarvan de Tweede Kamer „nut en noodzaak" nog niet heeft vastgesteld. VVD’er Hofstra vindt dat Kamerleden meer „de rug recht moeten houden", zich „assertiever" dienen op te stellen, en „zich moeten realiseren dat ze uiteindelijk het laatste woord hebben". D66–Kamerlid Van der Ham zei erover: „Wij zijn vaak regeringspartij geweest en hebben ook fouten gemaakt".
GroenLinks–Kamerlid Duyvendak pleitte voor nieuwe spelregels in de Tweede Kamer die de rol van de oppositie sterker maken, zodat ze „een blokkade van de regeringspartijen kunnen doorbreken". De kleine christelijke partijen, SGP en ChristenUnie, benadrukten dat een betere controle door de Kamer staat of valt bij de bereidheid van de Kamerleden zich kritisch op te stellen. De SP vindt dat het gaat om de „algehele besuurderscultuur" en wil „liegende ministers" harder aanpakken. De LPF stelde vast, dat de commissie–Duivesteijn het regeerakkoord terecht heeft genoemd als een „pijnpunt".
De Tweede Kamer debatteert donderdag verder met de commissie Duivesteijn, die aanbevelingen deed om de besluitvorming te verbeteren. Daarbij ligt het accent op de rol van de Tweede Kamer. Pas later komt het debat met de regering over de aanbevelingen van de commissie.