”Spreken over preken. Met gemeente, kerkenraad en collega’s”
Auteur: Rolf Robbe
Uitgeverij: Boekencentrum, Zoetermeer, 2004
ISBN 90 239 1622 0
Pagina’s: 92
Prijs: € 11,50. Waarom roept een preek zo veel bij je op? Heeft deze preek je geholpen meer van Jezus Christus te zien? In ”Spreken over preken” worden een aantal belangrijke vragen rond de vorm en de inhoud van de preek aan de orde gesteld. Daarbij zijn zowel prediker, kerkenraad als luisteraars betrokken.

Sinds een paar jaar bezint een groep predikanten zich op de preek. Hoe kun je de bijbelse boodschap helder, boeiend en overtuigend overbrengen? ”Spreken over preken” helpt zoeken naar een antwoord op die vraag. Schrijver Rolf Robbe is neerlandicus en onderwijskundige, verbonden aan de Gereformeerde Hogeschool in Zwolle. Hij heeft regelmatig predikanten begeleid bij het preken maken.

Zijn boekje is helder gestructureerd en bevat veel informatie. Zo geeft het tips hoe predikanten in gesprek kunnen komen met gemeente- en kerkenraadsleden en collega’s over de opzet, de inhoud en het ’landen’ van de preek. Elk hoofdstuk geeft concrete schema’s om tot zo’n gesprek te komen: de preek sprak me wel aan, het was heel boeiend, ik heb nog wel wat vragen, maar er is genoeg in de preek aan de orde gekomen wat me aan het denken zet, enzovoort. En elk hoofdstuk eindigt met een overdenking, naar aanleiding van een bijbelgedeelte.

In het boek is een zelftest voor predikanten opgenomen. Een groot aantal stellingen helpen bij het bepalen van de beginsituatie. In het hoofdstukje over het gesprek met de gemeenteleden maakt Robbe onderscheid tussen toevallige gesprekken met gemeenteleden én geplande gesprekken met gemeenteleden. Vragen om een gesprek goed op gang te krijgen zijn: Wat stimuleert of irriteert je in mijn optreden? Welke onderwerpen vind je van belang, met welke vragen zit je zelf? Wat houdt je zelf of in je eigen situatie tegen? Wat werkt mee om de dienst goed te volgen? Wat heeft je geholpen om de preek te begrijpen of ermee aan het werk te gaan? Waarom roept de preek zo veel bij je op? Wat heeft in deze preek geholpen meer van Jezus Christus te zien? Kortom, er zijn genoeg gespreksonderwerpen voorhanden. Op deze manier geeft Robbe ook aanzetten voor gesprekken met de kerkenraad om tot een goede aanpak en bespreking te komen.

De tweede helft van het boek vraagt aandacht voor gesprekken tussen predikanten. De auteur maakt onderscheid tussen verschillende soorten van overleg. In een uitwisselingsgesprek deel je ervaringen met preken, maak je kennis met een andere aanpak, met andere ervaringen. In een adviesgesprek ga je een stapje verder: je geeft elkaar een advies over iets dat de ander wil veranderen, bijvoorbeeld een andere structuur of stijl voor de preek. In zo’n gesprek is minder vrijblijvendheid. Verder is er het experimenteergesprek, waarin je afspreekt om samen nieuwe dingen uit te gaan proberen. Dat betekent: over en weer verslag uitbrengen, elkaar corrigeren en stimuleren. Deze manier van werken en omgaan met elkaar vraagt een tussentijds evaluatiegesprek: werken we goed samen, leren we genoeg, wat verandert er in mijn preken?

In ”Spreken over preken” worden een aantal belangrijke zaken rond de vorm en de inhoud van de preek aan de orde gesteld. Daarbij zijn zowel prediker, kerkenraad als luisteraars betrokken. De bepleite aanpak kan vruchtbaar zijn, maar eist wel een goede voorbereiding. Het gaat immers om de dienst der verzoening, om Jezus Christus en Die gekruisigd. Het gaat om de verlichting met de Heilige Geest vóór, tijdens en na de kerkdienst. ”Spreken over preken” is voor iedereen die zich wil bezinnen op de prediking. Gelukkig is niet alles in een checklist of test onder te brengen. Altijd blijft het getuigenis, geschonken door de Heilige Geest: ik heb het zelf uit Zijn mond gehoord!