Minister Hoogervorst van Volksgezondheid beslist in de tweede helft van dit jaar over plaatsing, zo heeft zijn woordvoerder dinsdag laten weten. In Canada, Australië en Brazilië staan de foto’s al op de pakjes. Dat heeft geleid tot vermindering van het aantal rokers. België heeft er in principe ook toe besloten. In Nederland rookt ongeveer een kwart van de bevolking.

Naast foto’s van teerlongen en keeltumoren komen ook foto’s van lege kinderwagens in aanmerking. Roken vermindert namelijk de vruchtbaarheid. De foto’s komen niet in plaats van, maar naast bestaande waarschuwingsteksten, zoals ”Rokers sterven jonger” en ”Roken brengt u en anderen rondom u ernstige schade toe”.

De Europese Commissie heeft eind vorig jaar 42 foto’s aangeboden aan de ministers van Volksgezondheid in de Unie. Die mogen de afbeeldingen gebruiken om op rookwaren te plaatsen. „Dit is het ware gezicht van tabak”, zei de Europese Commissie destijds.

Hoogervorst wacht met het nemen van een beslissing op het verschijnen van een Europees rapport over antirookbeleid. Eurocommissaris Kyprianou van Volksgezondheid presenteert dat waarschijnlijk deze zomer. Kyprianou beschouwt het nemen van antirookmaatregelen als een van zijn prioriteiten. Dinsdag lanceerde hij een grote publiekscampagne met televisiespotjes, een website (www.help-eu.com) en een promotieteam dat mensen moet helpen te stoppen.

De Nederlandse stichting voor een rookvrije toekomst, Stivoro, is voorstander van het plaatsen van afschrikwekkende foto’s op pakjes. „Ze zijn duidelijker en indringender dan een tekst”, aldus directeur Trudy Prins. Ze denkt niet dat rokers hoesjes over de pakjes schuiven. „Dat werd ook gezegd toen de teksten verschenen. Maar na veertien dagen verdwenen ze. Het omhullen is toch een heel gedoe.”

Stivoro vindt afschrikwekkende foto’s echter niet genoeg. Op de pakjes zou ook een telefoonnummer of website moeten staan waar mensen hulp kunnen krijgen bij het stoppen. „Bij één waarschuwingstekst staat ons nummer al en dat wordt veel gebeld”, aldus Prins.

De afdeling bedrijfscommunicatie van de Radboud Universiteit Nijmegen verwacht dat enge foto’s rokers niet zullen overhalen om te stoppen. Ze zullen juist meer moeite doen de afbeeldingen te verstoppen en de negatieve gevolgen van hun ongezonde gewoonte te verhullen.

Onderzoekers van de universiteit legden vier afschrikwekkende foto’s die de Europese Unie heeft geselecteerd, voor aan 214 personen. Daaruit bleek dat de afbeeldingen vooral niet-rokers afschrikken. Rokers zeiden dat ze in de foto’s geen reden zien om te stoppen met hun verslaving.

De Radboud Universiteit adviseert minister Hoogervorst de Canadese aanpak te volgen. In dat land staan op de buitenzijde van sigaretten- en shagpakjes afschrikwekkende foto’s en aan de binnenzijde adviezen hoe rokers kunnen stoppen.