Hof VS verbiedt doodstraf jongeren
Het Amerikaanse hooggerechtshof in Washington vindt dat criminelen die een misdaad gepleegd hebben voor zij achttien waren, niet ter dood veroordeeld kunnen worden. Het hooggerechtshof wijzigt hiermee zijn standpunt van zestien jaar geleden, toen een meerderheid nog tegen een leeftijdsgrens was.
De beslissing werd overigens genomen met de kleinst denkbare meerderheid, namelijk met vijf tegen vier stemmen. Volgens rechter Anthony Kennedy is deze beslissing „in overeenstemming met de zich wijzigende maatstaven der achtenswaardigheid.” Deze maatstaven hebben volgens hem vooral betrekking op het achtste amendement op de grondwet dat „wrede en ongebruikelijke bestraffing” verbiedt.
Kennedy refereerde ook aan de praktijk in steeds meer Amerikaanse staten waar men jongeren vrijwaart van executie. In zijn argumentatie wordt verder verwezen naar het buitenland. Slechts in zeven landen zijn sinds 1990 mensen die een misdaad pleegden voor hun achttiende jaar geëxecuteerd en in al deze landen (China, Iran, Jemen, Congo, Nigeria, Pakistan en Saudi-Arabië) heeft men nu besloten om jonge daders niet meer te executeren.
De uitspraak van het hooggerechtshof betekent dat Christopher Simmons in Missouri niet ter dood wordt gebracht maar de rest van zijn leven achter de tralies slijt. Het was zijn veroordeling voor een moord in 1993 toen hij zeventien was die uiteindelijk bij het hooggerechtshof belandde. Samen met Simmons zullen 72 andere op jeugdige leeftijd veroordeelden hun dodencel voor een gewone cel verruilen, maar zij zullen allemaal de rest van hun leven in gevangenschap doorbrengen.
Sinds 1990 zijn er in de VS negentien mensen geëxecuteerd voor misdaden die zij pleegden voor hun achttien.
Het hooggerechtshof heeft de laatste jaren verschillende opmerkelijke uitspraken gedaan in de kwestie van de doodstraf, die door velen zowel in de VS als daarbuiten wordt gezien als een groot juridisch en sociaal manco in de Amerikaanse maatschappij. Enkele jaren geleden verbood het hooggerechtshof de executie van verstandelijk gehandicapten. Verder verbood het hof mensen ter dood te veroordelen „zonder juridisch de uiterste zorgvuldigheid in acht te nemen.”
In een minderheidsstandpunt keerde rechter Antonin Scalia zich direct tegen zijn collega’s. Hij beschuldigde hen van „subjectieve meningen” over het achtste amendement (doodstraf, red.) en refereerde misprijzend aan „gelijkgezinde buitenlanders.” Rechter Sandra O’Connor distantieerde zich van beide partijen. „Als wetgever zou ik geneigd zijn een grens van achttien jaar in acht te nemen, maar als rechter zie ik hiervoor geen enkel grondwettelijk argument”, aldus O’Connor.
Volgens professor Frankin Zimring van de Berkeley Universiteit (Californië) volgt het hooggerechtshof een trend in de VS die meer en meer tegen de doodstraf ingaat. „Sommigen zijn tegen de doodstraf vanwege ons falend rechtssysteem. Al meer dan honderd mensen zijn recentelijk uit de dodencel vrijgelaten, nadat DNA-onderzoek hun onschuld aantoonde. Anderen zijn uit morele overwegingen tegen de doodstraf. Ik verwacht dat in de komende jaren meer en meer staten de doodstraf zullen afschaffen”, aldus Zimring.
Dertig van de vijftig Amerikaanse staten plus de federale overheid hanteren de doodstraf, die in de meeste gevallen wordt voltrokken door middel van een dodelijke injectie. De beruchte elektrische stoel is vrijwel overal verbannen.