Het instituut voegt er wel direct aan toe dat boerenbedrijven op zandgronden de normen vaak nog steeds niet halen: het gaat daar om bijna de helft van de bedrijven waar de onderzoekers naar hebben gekeken. Zandgronden komen onder meer voor in Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel.

Tussen 2018 en 2020 was het erg droog in Nederland, maar in de jaren daarna viel meer neerslag. Dat is een van de factoren die bijdragen aan een daling van de hoeveelheid nitraat die in het grondwater belandt. Boeren droegen hier zelf ook aan bij, door minder mest te gebruiken.

Nitraat is een stikstofverbinding. Aan de ene kant hebben gewassen het nodig om te groeien, maar aan de andere kant veroorzaken overschotten problemen met de waterkwaliteit. Water raakt vervuild als er te veel voedingsstoffen in terechtkomen.