Bij de stembusgang, die komende vrijdag zal plaatsvinden, kan worden gekozen tussen de conservatieve Saeed Jalili en de gematigde Masoud Pezeshkian. Volgens het ministerie wordt het een nek-aan-nekrace tussen Pezeshkian, die bij de eerste ronde ruim 10,4 miljoen stemmen zou hebben gehaald, en Jalili, die op ongeveer 9,5 miljoen stemmen kon rekenen. Jalili geldt als voorkeurskandidaat van ayatollah Ali Khamenei, de hoogste religieuze leider van het land.

Mohammad Bagher Ghalibaf, de conservatieve voorzitter van het parlement, zou bijna 3,4 miljoen stemmen hebben gekregen en de conservatieve kandidaat Mostafa Pourmohammadi slechts zo’n 200.000 stemmen. Beide kandidaten zijn uit de race voor het presidentschap gestapt en riepen hun aanhang op om vrijdag op Jalili te stemmen.

De Iraanse toezichtsraad stond aanvankelijk zes kandidaten toe mee te doen aan de verkiezingen – terwijl tientallen anderen werden afgewezen. Vlak voor de verkiezingen trokken zich nog eens twee conservatieve kandidaten –de burgemeester van Teheran Alireza Zakani en regeringsfunctionaris Amir-Hossein Ghazizadeh Hashemi– terug om meer kans te geven aan de overige drie conservatieve kandidaten.

Mahsa Amini

Volgens het ministerie heeft maar 40 procent van de Iraniërs zijn stem uitgebracht. Dat is het laagste cijfer sinds de revolutie in 1979, toen de Islamitische Republiek werd opgericht. Veel Iraniërs zouden volgens de Arabische zender Al Jazeera niet meer in democratische verandering geloven na de hardhandig neergeslagen landelijke protesten na de dood van Mahsa Amini bijna twee jaar geleden. Bovendien gaat de economie na sancties van de Verenigde Staten gebukt onder een torenhoge inflatie van 40 procent.

Ayatollah Khamenei had Iraniërs juist opgeroepen massaal te gaan stemmen. De sluitingstijd van de ruim 58.000 stembureaus werd drie keer met twee uur verlengd om meer mensen de kans te geven hun stem uit te brengen.

Hoewel de ayatollah en niet de president het laatste woord heeft in de Iraanse politiek, kan de keuze komende vrijdag toch impact hebben voor Iraniërs – hoewel geen grote beleidswijzigingen worden verwacht. De president leidt de regering bij het praktische bestuur van het land en kan de toon van de politiek beïnvloeden.

De Iraanse presidentsverkiezingen vinden plaats na het overlijden van de conservatieve president Ebrahim Raisi en zeven anderen. Raisi verongelukte half mei bij een helikopterongeval. Hij werd de „slager van Teheran” genoemd vanwege zijn betrokkenheid bij grootschalige executies van politieke gevangenen in de jaren 80.