Maandag verstrijkt in het land een amnestieaanbod, waarvan de afgelopen maanden ongeveer 400.000 illegalen gebruik hebben gemaakt om naar huis terug te keren. Zij mogen Maleisië weer in als zij over de vereiste papieren beschikken. De achterblijvers riskeren boete, gevangenisstraf, geseling en deportatie, en mogen het land nooit meer in, ook niet als toerist.

De regering in Kuala Lumpur staat onder druk op te treden tegen de illegalen, die volgens velen in Maleisië verantwoordelijk zijn voor sociale problemen en toenemende criminaliteit. De Indonesische autoriteiten hebben in de grote steden in Indonesië speciale centra geopend voor de uitgifte van reisdocumenten. De Indonesische regering heeft Kuala Lumpur gemaand de mensenrechten te eerbiedigen.

Ondanks verzekeringen dat zij mogen terugkeren en de dreiging van het verlies van alle rechten kiezen veel illegalen voor voortzetting van hun illegale bestaan. Zo zegt Alia Shukri, die afkomstig is uit een dorp bij Bali, dat zij het zich financieel niet kan veroorloven terug te keren en opnieuw naar Maleisië te reizen. Zij arriveerde nog geen jaar geleden op een toeristenvisum en werkt in de huishouding. Zij verdient in Maleisië ongeveer 800 ringgit (160 euro) per maand, tegen 100 ringgit (20 euro) in Indonesië. „Ik denk niet dat ik kan terugkeren naar Maleisië als ik vertrek”, aldus Shukri.

De meeste illegalen werken in Maleisië in de bouw of op palmolieplantages in afgelegen gedeelten van het land, zoals de oostelijke staten Sabah en Sarawak op Borneo.