„We kunnen ons niet blijven associëren met een regime dat de mensenrechten zo flagrant schendt”, zei Statenlid Adem Negash van GroenLinks-PvdA, de grootste partij in de Staten, tijdens een commissievergadering. Het ging daarin over de internationale strategie van Zuid-Holland voor de periode 2024-2027. Het provinciebestuur zou die strategie eigenlijk afgelopen maand vaststellen, maar het besluit werd uitgesteld omdat met name de relatie met China zo gevoelig ligt. Het is de bedoeling dat in de Statenvergadering op 10 juli alsnog beslissingen worden genomen.

Zuid-Holland heeft een officieel samenwerkingsverband met Hebei, een provincie in het noordoosten van China nabij hoofdstad Beijing, waar ruim 75 miljoen mensen wonen. Die overeenkomst loopt eind volgend jaar af. Het college van Gedeputeerde Staten stelde begin dit jaar al voor de samenwerking daarna „anders in te richten” en de contacten met China „geleidelijk te verminderen”. Zuid-Holland wil alleen nog handelsmissies organiseren als daar vanuit het bedrijfsleven een verzoek voor komt. Zo bezocht een delegatie van Zuid-Hollandse tuinbouwbedrijven enkele weken geleden onder leiding van gedeputeerde Meindert Stolk (economie) de provincies Hebei en Shandong.

„Lekker, zo’n vriend die je besteelt en andere vrienden martelt”, merkte Arjan Witte van ChristenUnie cynisch op. Ook onder meer D66, PVV, Forum voor Democratie en SP zijn kritisch. De coalitiepartijen VVD, BBB en CDA willen de banden met China niet zomaar verbreken. „Samenwerken waar het kan, beschermen waar het moet”, zei VVD-Statenlid Axel Broekhuizen hierover. „Onze relatie met China biedt zowel kansen als uitdagingen.” Volgens Robert Kaijser van BBB is het voor de verbetering van de mensenrechten in China nodig om in contact te blijven. „Opgeven heeft geen zin. Juist door er te zijn, gesprekken aan te gaan en de problemen te blijven benoemen, kan je iets bereiken.”