Terwijl eigenlijk volgens de verdragen van de Raad van Europa alle vluchtelingen voor een oorlog bescherming en steun moeten krijgen, ongeacht hun nationaliteit, godsdienst of kleur.

Bij de perspresentatie van het rapport stelde ECRI-voorzitter Bertil Cottier vast dat het duidelijk is dat „als mensen ongeveer zijn zoals jijzelf” de integratie gemakkelijker verloopt. Oekraïners zijn „cultureel gezien Europeanen” en vinden dus makkelijker hun weg, maar worden andersom ook makkelijker geaccepteerd.

Om een warme ontvangst en goede integratie van alle vluchtelingen te krijgen moet de inspanning van twee kanten komen, aldus de opstellers van het rapport. Onderwijs is belangrijk, zodat mensen in het gastland meer weten over landen waar oorlogen woeden of over bijvoorbeeld de islam. Andersom mag best van vluchtelingen verwacht worden dat zij de taal en cultuur leren begrijpen van het gastland.

Maar zodra er sprake is van kwaadsprekerij over bijvoorbeeld moslims of Joden als groep, moeten publieke figuren en overheden daar ook echt tegen optreden. Ze moeten het voor deze groepen opnemen of bijvoorbeeld rechtszaken beginnen. „Zwijgen is de slechtste optie”.

Tegen mensen die zeggen dat Europa islamiseert is het beste antwoord dat de realiteit is dat Europa altijd al een diverse samenleving is geweest, aldus de samenstellers van het rapport.

De Europese Commissie tegen Racisme en Intolerantie stelt periodiek ook landenrapporten op van elk van de 46 Europese landen van de Raad van Europa. Nederland was voor het laatst in 2022 aan de beurt. Het nieuwe jaarverslag verwijst niet naar landen, maar enkel naar Europese trends van het afgelopen jaar. De Raad van Europa staat los van de Europese Unie, maar de EU heeft wel de mensenrechtenverdragen van de Raad van Europa omarmd.