TNO besteedt aandacht aan de mogelijkheden voor toekomstige kerncentrales in een studie naar het toekomstige energiesysteem van Nederland. Niet alleen voor grote centrales, maar ook voor kleinere reactoren ziet onderzoeker Martin Scheepers mogelijkheden, vooral in de buurt van industriegebieden. Ze zouden stroom en warmte kunnen leveren aan de industrie.

Volgens Scheepers is de productie van elektriciteit in kerncentrales weliswaar duurder dan met windmolens en zonnepanelen, maar is het op de schaal van het hele energiesysteem toch iets goedkoper om kernenergie te gebruiken. Zonder kernenergie zouden de totale kosten in 2050 volgens zijn berekeningen 1 tot 2,5 procent hoger zijn. Dat komt doordat veel investeringen in flexibiliteit nodig zijn als vrijwel alle stroom wordt opgewekt met windmolens en zonnepanelen, legt de onderzoeker uit. Daaronder valt bijvoorbeeld de opslag van elektriciteit, voor als het weinig waait of de zon niet schijnt.

„We zijn niet heel optimistisch met de kosten van kernenergie omgegaan”, zegt Scheepers. De kosten van de opslag van radioactief afval zijn meegerekend en er is rekening gehouden met kostenoverschrijdingen bij de bouw van centrales. Het onderzoek gaat niet in op bekende nadelen van kernenergie, zoals de kleine kans op nucleaire ongelukken en de risico’s van radioactief afval, dat duizenden jaren veilig moet worden opgeborgen.

Over de kosten van kernenergie is al jaren discussie. Onderzoeken lopen uiteen. Zo duidde een studie in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat er in 2020 nog op dat kernenergie in de meeste varianten juist leidt tot hogere kosten.

Nederland heeft nu één kerncentrale waar energie wordt opgewekt, in Borssele. Het afzwaaiende kabinet werkte aan plannen voor twee nieuwe. De rechtse coalitie die nog in wording is, wil dat uitbreiden naar vier en de mogelijkheden voor kleine reactoren bekijken.

Dat het energiesysteem moet verduurzamen, staat volgens TNO wel vast. Kernenergie leidt niet tot directe CO2-uitstoot. Er is wel indirecte uitstoot, bijvoorbeeld door de winning en het transport van uranium. Hoeveel energie Nederland in de toekomst precies nodig heeft, hangt volgens het rapport sterk af van de toekomstige omvang van de energie-intensieve industrie.