In het rapport staat dat de provincie al „een indrukwekkende hoeveelheid goede plannen” heeft gemaakt om de problemen aan te pakken. Die aanpak is echter erg lokaal en daardoor worden ‘gebiedsbrede’ problemen volgens de autoriteit nog onvoldoende aangepakt. Het gaat dan bijvoorbeeld om verdroging en verzuring. De autoriteit noemt een aanpak op het niveau van heel het gebied „essentieel om ons grootste natuurgebied in het hart van Nederland in stand te houden”.

Net als in veel andere natuurgebieden is stikstof volgens het rapport een van de grootste problemen. De hoeveelheid stikstofdeeltjes die neerkomt in het Natura 2000-gebied, is op diverse plekken „twee à drie keer zo hoog als wat de vegetatie langdurig aankan zonder in kwaliteit achteruit te gaan”.

Dit probleem kan niet volledig op de Veluwe zelf worden opgelost, aangezien de stikstofdeeltjes die er neerdalen van elders komen. Hetzelfde geldt voor bestrijdingsmiddelen die in de natuur worden gevonden. „Specifieke maatregelen in de omgeving van de Veluwe zijn dan ook voorwaardelijk voor herstel”, schrijft de EA.

„De provincie concludeert terecht dat de doelen voor veel stikstofgevoelige vegetaties en soorten niet gehaald worden”, merkt de autoriteit verder op. Op een aantal punten is de EA negatiever dan de provincie. Zo ziet de autoriteit het somberder in voor beuken-eikenbossen met hulst. De gronden waarop die bossen staan, zijn „sterk verzuurd”.

Om verzuring tegen te gaan, kan het volgens onderzoek mogelijk helpen om steenmeel aan de bodem toe te voegen. Hoewel de eerste resultaten van experimenten positief zijn, is de effectiviteit op de langere duur nog niet bewezen.

Meer inzicht in het watersysteem van de Veluwe is volgens de autoriteit ook hard nodig. „Op de Veluwe is een structureel watertekort. De droogte versterkt bovendien de verzuring, die toch al zorgwekkend hoog is”, verklaart voorzitter Hans Mommaas. Water stroomt via beken en het grondwater naar alle randen van het gebied. „Inzicht in hoe deze watermotor van de Veluwe werkt en hoe je het water in het gebied behoudt en verdeelt, is essentieel”, zegt Mommaas.