Psychiaters vermoeden dat deel middel X-gebruikers te helpen was
Psychiaters vermoeden dat een deel van de mensen die hun leven hebben beëindigd met een zelfdodingspoeder er met de juiste behandeling bovenop had kunnen komen. Uit onderzoek van GGD Amsterdam en 113 Zelfmoordpreventie blijkt dat 70 procent van de mensen die de afgelopen jaren zelfmoord pleegden met het zogenoemde middel X een „psychiatrische voorgeschiedenis” had.
„We kunnen op basis van het rapport geen uitspraken doen over individuele gevallen, want we kennen deze mensen niet”, reageert voorzitter Niels Mulder van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). „Maar in het algemeen is het aannemelijk dat waar iemand met een doodswens een zelfdodingsmiddel kan verkrijgen zonder enige toets of gesprek, daar ook mensen gebruik van maken vanuit een depressie of andere psychische aandoening, die nog hadden kunnen herstellen.”
Forensische artsen hebben tussen 2015 en 2022 in zeker 172 sterfgevallen vastgesteld dat een zelfdodingspoeder was gebruikt. Dat ruim twee derde van deze mensen eerder in beeld was om psychische problemen, verrast de psychiaters niet. „De dood is een veelvoorkomend gespreksonderwerp in de spreekkamer van de psychiater, want veel mensen zijn uit de aard van hun psychiatrische ziekte somber en ook een doodswens komt vaak voor”, legt Mulder uit. „Als psychiaters proberen wij de aandoening waarvan de somberheid onderdeel kan zijn te behandelen en we gaan met de patiënt in gesprek over perspectief.”
Als dat perspectief niet kan worden gevonden en een patiënt ondraaglijk lijdt, kan het uiteindelijk tot een euthanasieverzoek komen. Zeker twee psychiaters moeten dan beoordelen of sprake is van een vrijwillig en weloverwogen verzoek en of „alle redelijke behandelingen zijn geprobeerd”.
Het zonder toets verstrekken van dodelijke middelen, waar momenteel zeven verdachten voor terechtstaan, noemt de NVvP „gevaarlijk en onwenselijk”. Ze benadrukken dat „uiterste zorgvuldigheid is geboden”.
Volgens het onderzoek was het gebruik van zelfdodingspoeders het hoogst in 2021, toen zeker vijftig gevallen van zelfdoding met dit soort middelen werden geregistreerd. In 2022 ging het om 42 gevallen. De gemiddelde leeftijd van de overledenen in de onderzoeksperiode was 59 jaar. Zestien mensen die op deze manier stierven waren jonger dan dertig jaar.
Uit het rapport wordt duidelijk dat 19 procent van de mensen die uiteindelijk overgingen tot het innemen van middel X eerder om euthanasie had gevraagd.