Aanvankelijk ging het om 236 historische schepen, maar zes hoefden tijdens het onderzoek geen certificaat meer om met groepen passagiers het water op te gaan, zegt een ILT-woordvoerder. Tot nu toe zijn 202 schepen gecontroleerd, waarvan er 115 zijn goedgekeurd. Zeventien schepen hebben van de inspectie een gebruiksverbod gekregen. Een deel heeft niets van zich laten horen.

Van de rest van de gecontroleerde schepen, zo’n zeventig stuks, verwacht de woordvoerder dat het merendeel ook mag uitvaren. „Zij zijn hard bezig om bijvoorbeeld nog wat sluitingen te vervangen, en moeten het bij ons melden als dat klaar is. Per dag kunnen we er ongeveer vijf afhandelen.” Een klein deel wacht nog op nieuw rondhout, zoals een giek of een gaffel.

Na de ongevallen in 2022 concludeerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid dat het toezicht op de bruine vloot tekortschoot. De ILT besloot daarop de masten en het tuigage van de hele vloot te controleren, bijvoorbeeld op roest en rot.

„Het was voor de hele sector en voor de ILT zelf een enorme inspanning”, zegt de woordvoerder. „Maar het is de moeite waard geweest. De vloot is echt veiliger geworden.”

Dat een deel van de schepen is afgekeurd, betekent niet per se dat die schepen direct onveilig waren, zegt Paul van Ommen. Hij is directeur van de vereniging voor beroepschartervaart, en vertegenwoordigt daarmee een groot deel van de bruine vloot. „Onze veiligheidsmarges zijn vijf keer zo groot als strikt gezien nodig.”

Van Ommen: „Alleen al vanwege de problemen die naar boven zijn gekomen was het een heel waardevol onderzoek. Er kan geen schip het water op waar iets mis mee is.” Daarnaast hebben schippers, expertisebureaus en de overheid volgens hem veel van elkaar geleerd. „Dit levert een enorme verdieping van kennis op.”