De Jonge: eerste wijken pas ver na 2030 van het gas af
Het zal tot zeker na 2030 duren voordat een gemeente de eerste wijk aanwijst om van het gas te worden afgesloten, zei demissionair minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken) over een wetsvoorstel dat gemeenten middelen geeft om de energievoorziening in wijken te verduurzamen. In de Kamer bestaat onder meer bij PVV en BBB flinke weerstand tegen deze wet, omdat die in hun ogen dwingend is. Burgers zouden geen vrijheid hebben om zelf te kiezen. Ook zou de wet te snel komen.
Maar volgens De Jonge loopt het niet zo’n vaart met de uitvoering, gezien de termijnen die in de wet staan. Hij is er niet bevreesd voor dat er „voordat je het weet al die gasnetten uit de grond worden getrokken. Het zal in een heel ander tempo gaan.” De wet die nu voorligt moet gemeenten ertoe aanzetten om wijken ver vooraf duidelijkheid te geven over het jaar dat ze van het aardgas af gaan, zodat iedereen weet waar ze aan toe is en alle betrokkenen zich kunnen voorbereiden, zegt de bewindsman.
Om klimaatverandering tegen te gaan, wil Nederland af van het gebruik van fossiele brandstoffen zoals gas en inzetten op alternatieven zoals zonne-energie, warmtepompen en restwarmte. In 2050 moet er CO2-neutraliteit zijn. De nieuwe wet is „één puzzelstukje” om op gang te komen. De Jonge vindt het geen dwangwet. Hij wijst erop dat mensen in zo’n aangewezen wijk niet verplicht zijn om bijvoorbeeld op een warmtenet aangesloten te worden als ze dat niet willen. Ze mogen ook kiezen voor andere duurzame energie. Maar een energieleverancier mag uiteindelijk in die wijk geen gas meer leveren, aldus De Jonge.
Meerdere partijen vrezen dat de transitie mensen op hogere kosten jaagt. Partijen als GroenLinks-PvdA en de ChristenUnie dienden voorstellen in om de financiële onzekerheden met de transitie tegen te gaan. Jetten heeft al aanpassingen bedacht, waarover de partijen verschillend denken. De minister wijst erop dat de gasprijs de komende jaren alleen maar gaat stijgen en als er niet op tijd actie wordt ondernemen, mensen juist meer geld kwijt zijn.
Niet iedereen wordt aangesloten op warmtenetten. Naar verwachting is voor een derde van de bewoners een warmtenet het beste, zei Jetten. Hij denkt dat de gasnetten ook niet zomaar weggehaald worden, want misschien zijn ze later mogelijk te gebruiken voor groen gas. Dat is gas dat ontstaat door vergisting van groente-, fruit- en tuinafval en mest.
Het debat gaat op een later moment verder.