Astronaut van generale repetitie maanlanding overleden
De Amerikaanse astronaut Thomas Stafford is op 93-jarige leeftijd overleden. Hij was in mei 1969 de bevelhebber van de missie Apollo 10. Dit was de generale repetitie voor de maanlanding twee maanden later. Neil Armstrong en Buzz Aldrin van de Apollo 11 zetten toen voet op de maan, als eerste mensen ooit.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft het overlijden van Stafford bekendgemaakt. „Generaal Stafford is naar de eeuwige hemelen gegaan, die hij als astronaut zo moedig heeft verkend. De mensen die het voorrecht hadden om hem te kennen, zijn bedroefd maar dankbaar dat we een reus hebben gekend”, zei NASA-leider Bill Nelson. Hij noemt Stafford „een heer en een durfal”.
Stafford maakte zijn eerste twee ruimtevluchten in 1965 en 1966. Bij de maanmissie met Apollo 10 in 1969 vloog Stafford met Gene Cernan en John Young naar de maan. Stafford en Cernan namen vervolgens plaats in de maanlander. Ze daalden af tot ongeveer 15 kilometer boven het oppervlak. Zo verkenden ze de plek waar Armstrong en Aldrin later dat jaar zouden landen. Toen Stafford en Cernan wilden opstijgen, verloren ze bijna de controle over de maanlander. Het lukte Stafford om de macht over het vaartuig terug te krijgen.
Op weg terug naar de aarde haalde Apollo 10 een snelheid van bijna 40.000 kilometer per uur. Dat is nog altijd de hoogste snelheid van een menselijk voertuig ooit.
In juli 1975 maakte Stafford opnieuw een historische ruimtevlucht. Het Apollo-vaartuig van Stafford en twee collega’s koppelde in de ruimte aan een Sojoez van de Sovjet-Unie. De missie was een toenadering tussen de twee aartsvijanden. Toen het luik tussen de twee openging, schudde Stafford de hand van de Russische kosmonaut Aleksej Leonov.
Ook deze missie ging bijna mis. Op weg terug naar de aarde kwamen giftige gassen vrij in het vaartuig. Astronaut Vance Brand raakte bewusteloos. Stafford wist op tijd de zuurstofmaskers te pakken en een ervan op het gezicht van Brand te plaatsen. Iedereen bleef ongedeerd.
Stafford was een van de 24 astronauten die naar de maan zijn gevlogen. Twaalf hebben er gewandeld, Stafford en elf anderen vlogen eromheen zonder te landen. Zeven maanreizigers zijn nog in leven. De jongste is 88, de oudste kan volgende week 96 worden.