Bosnië vraagt al sinds 2016 om lid te mogen worden, maar het voldeed volgens Brussel lang niet aan de eisen. Maar sinds Europa en Rusland weer tegenover elkaar staan, voelt de EU de noodzaak om niet-EU-landen naar zich toe te trekken. Toen de EU-leiders in december besloten dat de toetredingsbesprekingen met Oekraïne en Moldavië van start kunnen gaan, kreeg ook Bosnië daarop zicht. Mits het nog een aantal voorwaarden zou vervullen.

Bosnië is er „natuurlijk” nog niet, erkent Von der Leyen in het Europees Parlement. „Maar het land toont dat het de lidmaatschapscriteria kan halen. Daarom zullen we de Europese Raad vandaag aanbevelen toetredingsonderhandelingen te openen met Bosnië en Herzegovina.”

Nederland meent tot dusver dat het nog te vroeg is voor een volgende stap voor Bosnië. Het land is nog altijd getekend door de oorlog in de jaren negentig, diep verdeeld en daardoor bestuurlijk verlamd. Maar vooral naburige landen als Hongarije en Oostenrijk dringen juist op voortvarendheid aan. Pleitbezorgers van Bosnië zinspeelden er eerder op dat anders ook Oekraïne maar minder welwillend moet worden behandeld.

Bosnië heeft in amper een jaar meer vooruitgang geboekt dan in de tien jaar daarvoor, stelt Von der Leyen. Het voegt zich naar het Europese buitenlandbeleid, ook bijvoorbeeld tegenover Rusland, constateert ze. Het beteugelt migratie en neemt belangrijke wetten aan tegen bijvoorbeeld witwassen en het financieren van terrorisme. En het probeert de verschillende bevolkingsgroepen met elkaar te verzoenen.

Het oordeel van de Europese Commissie, die de taak heeft om toe te zien op de lidmaatschapsprocedure, weegt voor de EU-leiders zwaar. Zij komen volgende week weer bijeen, maar beslissen waarschijnlijk later pas over het vervolg voor Bosnië en de andere kandidaat-landen. Zo moeten ze nog afspreken wanneer de toetredingsonderhandelingen met Oekraïne en Moldavië precies beginnen en hoe die worden ingericht.

Toetredingsonderhandelingen stomen een aspirant-lidstaat economisch en bestuurlijk klaar voor de EU. Een lid in spe wordt door de unie begeleid. Het krijgt daarbij ook financiële hulp. De onderhandelingen kunnen vele jaren duren, maar het is vaak moeilijk terug te komen van de ingeslagen weg.