Oekraïner gaat meebetalen aan eigen opvang in Nederland
Werkende Oekraïners die gebruikmaken van gemeentelijke opvang gaan daar binnenkort ook voor betalen. Dat maakte staatssecretaris Eric van der Burg woensdag bekend in een debat over de opvang van Oekraïners. De fracties van NSC en BBB willen ook praten over het terugsturen van Oekraïners.
Het overgrote deel van de Tweede Kamer wil al langer de opvang voor Oekraïners versoberen. Dat werkende Oekraïners op dit moment niet voor hun verblijf hoeven te betalen, zou een aanzuigende werking hebben terwijl het piept en kraakt in de noodopvang. Zo werd de noodopvang voor Oekraïners in de jaarbeurs van Utrecht dinsdag tijdelijk gesloten.
Op dit moment maken ruim 90.000 van de 107.000 in Nederland verblijvende Oekraïners gebruik van noodopvang. Ruim de helft van de Oekraïense vluchtelingen werkt in loondienst.
BBB en NSC kwamen eerder deze week al met verschillende voorstellen om een eigen bijdrage vast te leggen in de nieuwe tijdelijke wet voor opvang van Oekraïners. Volgens de staatssecretaris zijn die voorstellen „strikt genomen overbodig”, zei hij woensdag in het debat. Het kabinet werkt al aan een regeling die de opvang moet versoberen. Zo wil Van der Burg „bepaalde woonkosten” in rekening brengen. Hij denkt daarbij onder meer aan gas, water en licht. Ook wil hij het leefgeld stopzetten van Oekraïners „die voldoende eigen inkomen hebben”.
De fracties van VVD, GL-PvdA, CDA en SP maken zich wel zorgen over de uitvoerbaarheid van een regeling om een eigen bijdrage te betalen. Die moet niet te ingewikkeld zijn. „Het moet niet meer gaan kosten dan het straks oplevert”, meende Don Ceder (ChristenUnie). Daarnaast vinden de meeste fracties dat in alle gemeenten dezelfde regels moeten gaan gelden.
Landgenoten
De fracties van NSC en BBB gaven in het debat over opvang ook aan dat ze de optie om Oekraïners terug te sturen naar hun thuisland niet willen uitsluiten. Zowel NSC als BBB vinden dat deze mogelijkheid „bespreekbaar” moet blijven. „We ontkomen op enig moment niet aan de discussie om mensen terug te sturen”, zei Caspar Veldkamp (NSC).
De NSC’er verwees naar de oproep van onder meer de Oekraïense president Zelensky en de Oekraïense ambassadeur aan gevluchte landgenoten om het land te verdedigen en draaiende te houden. „Het wringt dat ons beleid geen rekening houdt met het beleid van een land dat we zozeer steunen”, zei Veldkamp. Kati Piri (GL-PvdA) wil juist helemaal niet praten over terugsturen.
Vanaf het begin van de oorlog in Oekraïne mogen mannelijke burgers met de leeftijd van 18 tot 60 jaar, enkele uitzonderingen daargelaten, het land niet uit. Volgens het CBS neemt het percentage mannelijke Oekraïense vluchtelingen in Nederland echter toe.
De GL-PvdA-fractie wil verbieden dat Oekraïners werken via uitzendbureaus. Veelal zijn het Poolse uitzendbureaus die Oekraïners naar Nederland halen met aantrekkelijk klinkende beloftes over goed betaalde arbeid en gratis huisvesting. Die Oekraïners komen dan in noodopvang terecht die juist is bedoeld voor vluchtelingen uit oorlogsgebieden.