Buitenland

Italiaans stadje Terni speelt in op Valentijnsgekte

De oorsprong van Valentijnsdag ligt in Umbrië. Maar mannen en vrouwen verklaren vandaag liever hun liefde voor elkaar onder een balkon in Verona.

Van onze correspondent
14 February 2005 08:18Gewijzigd op 14 November 2020 02:13

De Valentijn (wiens gedenkdag het volgens de rooms-katholieke kalender vandaag is) om wie het allemaal te doen is, heeft zijn laatste rustplaats in Terni. Van die Umbrische plaats was hij bisschop en daar werd hij begraven nadat hij rond het jaar 270 op bevel van de keizer werd onthoofd. Eeuwenlang was Valentijn niet meer dan een van de plaatselijke patroonheiligen. Echt populair was hij niet. Toen in 1642 het Vaticaan bepaalde dat elke stad maar één patroonheilige mocht hebben, mopperde de lokale clerus om de keuze voor Valentijn.

Inmiddels is Valentijn niet meer uit Terni weg te denken. Een paar jaar geleden werden zijn overblijfselen met veel aplomb uit de kerk gehaald en in processie naar het naburige dorp Stimigliano gebracht. Daar zou de heilige drie dagen blijven om door de bewoners te worden vereerd. Dat heeft de burgemeester van Terni, een stad van meer dan 100.000 inwoners, geweten. Hij moest een paar carabinieri meesturen, omdat chauvinistische Ternanen de stoet bij de gemeentegrens wilden tegenhouden.

De populariteit van Valentijn is van de laatste tijd. Vroeger zou Valentijn, aldus de overleveringen, vooral hebben geholpen tegen epilepsie. Ook wie hoopte op een lang leven, wendde zich tot hem, aangezien Valentijn zelf volgens de (onbetrouwbare) martelaarsakten 110 jaar werd. Valentijn lijkt hoe dan ook een omniahelper. In de sacristie annex het winkeltje van de Valentijnsbasiliek in Terni liggen parkeerschijven in allerlei kleuren en modellen, met de tekst ”Bescherm mij, Sint-Valentijn”.

De cupidostatus heeft Valentijn te danken aan zijn gewoonte om jongeren die in zijn kerk kwamen, bloemen te geven. Een jongen en een meisje die daarna verliefd op elkaar werden, gingen de geschiedenis in als modelkoppel. Sindsdien geldt zijn faam als koppelaar.

Maar het is pas sinds de Valentijnsgekte uit de Verenigde Staten naar Europa is overgewaaid, dat Terni beseft het kip met de gouden eieren binnen zijn poorten te hebben. Jaarlijks komen verliefde stelletjes naar de Valentijnsbasiliek om de heilige te bedanken of om hem op zijn plichten te wijzen. „Geef ons na het geluk van ons huwelijk, het geluk van een groot aantal kinderen”, schrijven Mari en Donato in het gastenboek dat in de winkel-sacristie ligt. Ook Japanners weten Terni, een industriestad die in de Tweede Wereldoorlog werd platgebombardeerd, te vinden. Daarvoor zorgt de jumelage wel die de slimme Ternanen met Kobe zijn aangegaan.

Maar het industriële Terni moet het bij verliefden toch afleggen tegen het mooie Verona. In deze Noord-Italiaanse stad komen jaarlijks honderdduizenden toeristen naar een balkonnetje aan de smalle Via del Cappello 23. Hier staat het huis van Giulietta, de jonge adellijke dame die verliefd werd op Romeo van een rivaliserende familie. Hun tragische liefdesgeschiedenis is een klassieker in de wereldliteratuur dankzij William Shakespeare, die in 1595 ”Romeo and Juliet” schreef.

Maar zo echt Valentijn is, zo nep zijn beide geliefden. Het verhaal komt uit de duim van de Engelse schrijver, die nooit een voet over de gemeentegrenzen van Verona heeft gezet. Het geraamte van de vertelling nam Shakespeare bovendien over van de schrijver Matteo Bandello, die een halve eeuw eerder schreef over de liefde tussen twee jonge mensen die door een familievete in de knop werd geknakt.

En het huis van Giulietta en het balkon waar zij smachtend op de jonge Romeo wacht? Ook dat bestaat niet. Dat iedereen nu naar de Via del Cappello rent, heeft te maken met een Amerikaanse verfilming van ”Romeo and Juliet” uit 1937. Voor de enscenering kozen de filmmakers zomaar een ”palazzo” uit, dat trouwens niet eens beschikte over een balkon. Die uitbouw werd er stante pede aangehangen.

Sindsdien is het huis met het balkon het mekka van geliefden, die sinds een paar jaar liefdesbriefjes (in de trant van „Je bent een droom die waarheid is geworden” en „Luana en Enrico voor altijd”) achterlaten op de muren van het palazzo. In de meeste gevallen worden de briefjes vastgezet met kauwgom. Dat vindt Verona nu toch wat te gortig. Binnenkort wordt het verboden om op die manier van de liefde kond te doen. In plaats daarvan kan men sms’jes en e-mails sturen naar een speciale internetsite. Zo had Valentijn het vast niet bedoeld.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer