Stel je voor, je bent net als Hanna als Joods meisje geboren in de jaren 30 in het Britse Mandaatgebied Palestina. Om je heen zoemen de verhalen over het stijgende antisemitisme in Europa en steeds meer Joodse vluchtelingen arriveren; een terugkerend thema waar het herstel van het Joodse tehuis een antwoord op moet gaan geven. De Volkenbond spreekt over ”historische binding”, ”nationale rechten” en stelt een Joodse en een Arabische staat voor.

Nadat de Britten hun mandaat opzeggen, wordt volgens plan de Joodse staat uitgeroepen. Hanna danst op straat. De Arabieren roepen geen staat uit, maar oorlog. Feestvreugde verandert in paniek als het Arabische legioen alle toegang naar Jeruzalem afsluit. De schaarste neemt met de dag toe: geen eten, geen munitie, geen wapens. De situatie wordt nijpender als Arabische strijdkrachten ook de watertoevoer afsnijden.

Het beleg wordt na drie maanden doorbroken, maar Jeruzalem valt in Jordaanse handen. Oma Hanna, woonachtig in de Oude Stad, neemt als tienermeisje eerst zelf deel aan de gevechten, raakt later gewond en wordt dan naar West-Jeruzalem geëvacueerd. De mannen die achterblijven om de Joodse Wijk te verdedigen worden weggevoerd naar Jordanië.

In 1967 –Hanna is dan (pleeg)moeder van acht kinderen– breekt de Zesdaagse Oorlog uit. Het gezin moet steeds naar de schuilkelders rennen. De Oude Stad van Jeruzalem wordt Israëlisch bezit en eindelijk kan Hanna weer door de Joodse wijk dralen en de kinderen haar jeugd laten zien.

In 1973 breekt de Yom Kippoeroorlog uit. Hanna’s kinderen hebben de dienstplichtige leeftijd bereikt. Er worden zware verliezen geleden. Hanna’s oudste zoon is verantwoordelijk voor het onderhoud van tanks en wapens. Regelmatig moet er flink gepoetst worden om het bloed weg te krijgen voordat hetzelfde materieel weer terug naar het front gaat.

Er volgen nog vele oorlogen en opstanden. Hanna’s kleinkinderen doen dienst tijdens de beide intifada’s, de Libanon-oorlogen en andere operaties. Als reservisten worden de kleinkinderen nog altijd ingezet, waaronder nu in Gaza en aan de Israëlische noordgrens.

Iedere keer had Hanna weer angst en knagende onzekerheid. Nadat ze is overleden, vonden de wreedheden van 7 oktober plaats. De diepe ontzetting die volgde, is haar bespaard gebleven.

Onze correspondente in Israël schrijft twee keer per week vanuit haar woonplaats Afik, in Noord-Israël, over de oorlog. Deel 40.