Demonstratie ambtenaren ging over de schreef
Iedereen begrijpt het. De directie van slagerijketen Jansen heeft een aantal medewerkers op staande voet ontslagen. Reden?
De slagers hadden tijdens hun lunchpauze gedemonstreerd voor een winkel van het slagersbedrijf. Op de spandoeken die de demonstranten meevoerden stond: ”Het vlees van deze slager deugt niet”. Na afloop van hun protestbijeenkomst wilden de medewerkers weer aan de slag: uitbenen, worsten draaien en vlees pekelen. Maar daar was volgens de directie geen ruimte meer voor. De demonstranten konden hun biezen pakken. De directie stuurde ze direct de laan uit. Noch klanten, noch instanties waren verbaasd. De leiding van het slagersbedrijf heeft groot gelijk, was de algemene opinie.
Merkwaardig daarom dat zowel politici en media als burgers begrip tonen voor de ambtenaren die donderdag bij de ingang van het ministerie van Buitenlandse Zaken demonstreerden tegen het beleid van dat ministerie en van de regering ten aanzien van Israël en Hamas. Zij vinden dat de regering zich actief moet inzetten voor een staakt-het-vuren in Gaza.
Merkwaardig ook dat een woordvoerder van het ministerie in een reactie stelde dat er geen disciplinaire maatregelen tegen de demonstranten worden ondernomen.
Dat laatste moet de demonstranten zelf ook verrast hebben. Waarom anders wilden de meesten van hen niet met naam en toenaam in de media reageren? Beseften ze zelf ook dat ze door deelname aan deze actie mogelijk hun baan op het spel zetten?
Van medewerkers van een bedrijf of organisatie mag worden verwacht dat ze naar buiten toe loyaal zijn aan hun werkgever. Voor overheidsambtenaren geldt dat nog te meer omdat het ambtenarenapparaat neutraal behoort te zijn. Overheidsmedewerkers worden betaald voor de uitvoering van het beleid en niet voor het uitdragen van hun persoonlijke opinies.
Daarom kunnen ambtenaren in ons land doorgaans ook hun werk doen onder een wisselend politiek gesternte. Daarin onderscheidt zich het overheidsapparaat in ons land zich van bijvoorbeeld het Amerikaanse. Daar wordt een fors deel van de ambtenaren vervangen als er een gouverneur of president van een andere politieke kleur dan zijn voorganger aantreedt.
Natuurlijk kunnen ambtenaren kritiek hebben op het beleid. Die mogen zij ook hebben. En bij de vreselijk ingewikkelde en dramatische ontwikkelingen in Gaza verbaast dat niet. Hun oproep tot meer steun aan een staakt-het-vuren is een weerspiegeling van wat leeft bij een groot deel van de samenleving. Maar die kritiek dienen ze dan binnen de muren van hun eigen organisatie te ventileren en niet publiek. Van ambtenaren wordt verwacht dat ze uitvoeren en naar buiten toe uitdragen wat de koers is die de minister heeft uitgezet. Kunnen ze dat niet? Prima. Maar dan rest hun slechts één ding: ontslag nemen.
