Donderdag is het rustdag op de COP28 en daarom herhalen onderhandelaars de dag van tevoren nog eens luid en duidelijk hun standpunt. Zo wil de Europese Unie op termijn stoppen met fossiele brandstoffen, benadrukte Eurocommissaris Wopke Hoekstra die net was aangekomen op de COP. Over of het mogelijk moet blijven om uitstoot af te vangen is hij ook vrij duidelijk: „Er is geen alternatief voor het uitfaseren van fossiele brandstoffen zo snel als we kunnen.”

Het woord „afvangen” (en daarmee voorkomen dat het broeikasgas CO2 in de atmosfeer komt) hoor je overal op de klimaattop. Met name olielanden vinden het een belangrijk woord. „De term is inmiddels een soort politiek geworden”, zegt onderzoeker Detlef van Vuuren, die ook meermaals meewerkte aan rapporten van het VN-klimaatpanel IPCC. Daarom weet hij ook precies wat het IPCC zegt over technologieën om broeikasgassen af te vangen en op te slaan. „Áls er iets over het afvangen in de eindtekst komt, dan moe zot er een heel duidelijke definitie komen.”

Zo zegt het klimaatpanel dat zeker 95 procent van de uitstoot moet worden afgevangen bij het gebruik van fossiele brandstoffen zoals gas. „Landen moeten het hier wel over eens worden, anders kan het gebruik van fossiele brandstoffen ook gewoon doorgaan als bijvoorbeeld de helft wordt afgevangen.” Het is dus volgens Van Vuuren belangrijk om de technieken alleen in te zetten als het écht niet anders kan. En dat erkent Hoekstra ook: „Bij sommige sectoren is de uitstoot niet volledig te reduceren.”

Hoe de laatste week van de onderhandelingen gaat verlopen, durft Stroot van Oxfam Novib niet te zeggen. „Maar als landen het niet eens worden over het uitfaseren van fossiele brandstoffen, dan is dit weer de zoveelste COP waar dat niet gelukt is. Dan zou deze top wel echt gefaald zijn”, zegt ze. Eerste versies van onderhandelingsteksten zijn al gepubliceerd. Dat bepaalde landen hier nog hele paragrafen in willen veranderen, vond ze behoorlijk zorgwekkend. Ook Karlsson-Vinkhuyzen zag daar nog een boel „rode vlaggen”.

Dat terwijl de klimaattop zo goed begon, vindt Stroot. „De agenda werd meteen aangenomen en het klimaatschadefonds werd goedgekeurd.” Met name dat laatste punt heeft het vertrouwen tussen armere en rijkere landen weer wat verbeterd, ziet ze. Het fonds is bedoeld voor armere landen die schade oplopen door de gevolgen van klimaatverandering en bij de start hebben rijkere landen „een gebaar gemaakt” met gelddonaties. „Er is dus weer wat toenadering.”