Campagneleiders GL-PvdA en NSC verbaasd over opzet van SBS-debat
De campagneleiders van GroenLinks-PvdA en Nieuw Sociaal Contract (NSC) waren verrast en ontevreden over de opzet van het SBS-debat tijdens de campagne. Hoe dat daar ging „vind ik eigenlijk niet kunnen”, stelde campagneleider Saar van Bueren van GroenLinks-PvdA donderdag in een terugblik op de campagne in het Haagse perscentrum Nieuwspoort. Campagneleider Wytske Postma van NSC had een „bepaalde neutraliteit” verwacht, zei ze.
Tijdens het SBS-verkiezingsdebat op donderdag 16 november werden sympathisanten van de PVV en van VVD als vragenstellers in het publiek gezet. Zo bleek een vrouw die kritische vragen stelde aan NSC’er Pieter Omtzigt en Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA fan van Wilders. Ook Frank van Gool, de oprichter van OTTO Work Force die eerder een ton doneerde aan de VVD, kwam aan het woord over arbeidsmigratie.
Over die opzet waren NSC en GroenLinks-PvdA niet vooraf geïnformeerd. Van Bueren: „Als er kiezers in de zaal blijken te zitten van wie achteraf blijkt dat ze fan zijn van en betrokken bij Wilders en als daar een donateur van de VVD zit, dan is dat opzet. Dat type opzet vind ik eigenlijk gewoon niet kunnen.” Ze heeft ook kritiek op de toon van de debatleider, Wilfred Genee, die „zelf al zegt: het is allemaal gelul, politici lullen maar wat. Ja, daarmee draag je ook bij aan het wantrouwen tegen de politiek.”
Ook NSC was „heel verrast”, aldus Postma. „Je verwacht eigenlijk dat als je een debat ingaat met kiezers, dat dat een bepaalde neutraliteit heeft. En bij twee van die vragenstellers kun je je dat echt afvragen.”
SBS spreekt in een reactie tegen dat er sprake was van een opzetje, maar evenmin is ooit „gesuggereerd dat het ging om zwevende of volledige objectieve kiezers”. De vragenstellers zijn geselecteerd op basis van vier thema’s, omdat die in hun dagelijkse leven spelen, laat de zender weten. Partijvoorkeur speelde geen rol bij de selectie. „De politieke voorkeur van de vragenstelster was vooraf bekend, net als van de andere vragenstellers als ze die wilden delen.”
Heinen heeft een „dubbel gevoel”over de verkiezingsuitslag. „Teleurstellend”, maar hij zag „een mooie campagne”. Yeşilgöz gaf „energie en enthousiasme” en tot de laatste week zag het ernaar uit „dat het kon”. Dat de VVD de PVV in het zadel hielp door een samenwerking met hem niet langer uit te sluiten, vindt Heinen onzin. „Dan had de PVV toen we dat deden, in augustus, al hebben moeten stijgen in de peilingen, dat gebeurde niet. Dus het is achteraf wel heel makkelijk om ons dit in de schoenen te schuiven.”