Israël en Palestijnen kondigen staakt-het -vuren af
Israël en de Palestijnen zullen dinsdag een „wederzijds en totaal” staakt-het-vuren afkondigen tijdens de topontmoeting van de Israëlische premier Sharon en de Palestijnse president Abbas. Dat heeft de Palestijnse minister en toponderhandeling Erakat maandag gezegd. Ook Israël bevestigde dat.
De ontmoeting, de eerste Israëlisch-Palestijnse top sinds het begin van de tweede Palestijnse opstand in 2000, betekent volgens Erakat de hervatting van de officiële banden tussen Israël en de Palestijnse Autoriteit. Tegelijkertijd meldde een functionaris van de Israëlische premier dat Israël dinsdag het einde zal aankondigen van de militaire operaties in de Palestijnse gebieden.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Condoleezza Rice, vertrok maandag opgewekt uit het Midden-Oosten. „Ik vertrek uit de regio overtuigd van het succes van de bijeenkomst van morgen tussen president Abbas en premier Sharon”, aldus de kersverse bewindsvrouw maandag. Zij benadrukte dat de ’routekaart’ de enige weg naar vrede in de regio is. Die kaart moet uiteindelijk leiden tot een Palestijnse staat naast Israël.
Rice hield de Israëlische premier Sharon en de Palestijnse president Abbas een actievere bemoeienis van de regering-Bush II met het Midden-Oosten voor. Het Witte Huis heeft zich vier jaar lang vrijwel niet gemengd in het Israëlische-Palestijnse conflict. Als blijk daarvan zijn Sharon en Abbas dit voorjaar uitgenodigd. Het is voor het eerst dat een Palestijnse leider naar Washington gaat, sinds de Amerikaanse president Bush in januari 2001 aan de macht kwam. De Verenigde Staten weigerden sindsdien elk contact met de voorganger van Abbas, de eind vorig jaar overleden Yasser Arafat. Sharon bracht sinds 2001 negen bezoeken aan Bush.
Rice liet ook weten dat de Amerikaanse regering binnen negentig dagen 40 miljoen dollar van een beloofde 350 miljoen aan de Palestijnse Autoriteit zal overmaken voor de wederopbouw van Palestijnse instellingen en infrastructuur. Washington benoemt verder generaal William E. Ward tot veiligheidscoördinator voor Israël en de Palestijnse gebieden, om het vredesproces vooruit te helpen. De functionaris moet „de Palestijnen helpen bij de hervormingen van het veiligheidsapparaat en bij het monitoren (van de rust op de grond)”, zei Rice.
De Amerikaanse verwachtingen voor de top in het Egyptische Sharm al-Sheikh dinsdag zijn hooggespannen, zei Rice. Daar ontmoeten Abbas, de Israëlische premier Sharon, de Jordaanse koning Abdallah en de Egyptische president Mubarak elkaar. De Israëlische veiligheidsdiensten zijn in verband met de top in verhoogde staat van paraatheid gebracht.
Hoewel optimisme overheerst, reageren politici in de regio ook terughoudend op de hernieuwde Amerikaanse bemoeienis met het Midden-Oosten. Velen menen dat het nog veel te vroeg is victorie te kraaien en wachten liever af, zeggen waarnemers na het bezoek van de Amerikaanse bewindsvrouwe. Door schade en schande is men wijs geworden. Hoopvolle situaties liepen eerder vaak uiteindelijk op niets uit. Het is ook nog niet bekend hoe militante groepen als Hamas op een staakt-het-vuren reageren. Uit een peiling bleek dinsdag dat een meerderheid van de Israëliërs vertrouwen heeft in Mahmoud Abbas. Ongeveer 60 procent zei te geloven dat Abbas een einde kan maken aan het Palestijnse geweld.
President Bush zei maandag „onder de indruk” te zijn van zowel Abbas als Israël. Hij prees de pogingen van de Palestijnse president terrorisme te bestrijden en de Israëlische hulp bij het organiseren van de Palestijnse verkiezingen.