De bedragen die armere landen nodig hebben om de opwarming die al onvermijdelijk is het hoofd te bieden, liggen volgens het rapport inmiddels 10 tot 18 keer zo hoog als het geld dat ze daadwerkelijk binnen krijgen. In de vorige editie van het jaarlijkse rapport werd ingeschat dat 5 tot 10 keer zoveel financiering nodig was als werd verstrekt.

Met adaptatie worden maatregelen bedoeld die landen leefbaar houden bij stijgende temperaturen. Om overstromingsrisico’s binnen de perken te houden, kan het bijvoorbeeld nodig zijn om dijken te verzwaren. Of koraalriffen en mangroves te herstellen, want die werken als natuurlijke golfbrekers. Ook droogte tegengaan en verkoelende maatregelen nemen in steden zijn vormen van klimaatadaptatie.

Dat het ‘adaptatiegat’ zo sterk is gegroeid, komt door een combinatie van factoren. Volgens de laatste inzichten zijn de bedragen die geïnvesteerd moeten worden hoger dan gedacht. De financiering vanuit rijkere landen is tegelijkertijd gestagneerd. UNEP ziet hierdoor „op alle fronten vertraging” ontstaan.

Volgens het milieuprogramma is in coronajaar 2021 het totale bedrag 15 procent gedaald, tot zo’n 21 miljard dollar. Recentere cijfers zijn nog niet beschikbaar, maar UNEP vindt het een zorgwekkende ontwikkeling. Op de klimaattop in Glasgow van twee jaar terug werd juist afgesproken dat het budget voor adaptatie zou stijgen tot 40 miljard euro in 2025. Ook dat is bij lange na niet genoeg. Om echt voorbereid te zijn, zou volgens UNEP ieder jaar tussen de 194 en 366 miljard dollar méér nodig zijn.

„In 2023 is klimaatverandering opnieuw ontwrichtender en dodelijker geworden”, zegt UNEP-chef Inger Andersen. Ze herinnert aan de temperatuurrecords, stormen, overstromingen, hittegolven en natuurbranden van het afgelopen jaar. „Deze steeds intensere effecten vertellen ons dat de wereld snel minder broeikasgassen moet uitstoten en zich meer moet inzetten voor adaptatie, om kwetsbare bevolkingen te beschermen” stelt Andersen. „Geen van beide gebeurt nu.”