Veel gedetineerden zitten al drie jaar vast, vrijwel zonder contact met de buitenwereld, rechtsbijstand of informatie over de verwachte duur van hun detentie, aldus de VN-experts.

De Amerikaanse autoriteiten zeggen de gevangenen in Guantanamo te behandelen overeenkomstig de Geneefse Conventies, ofschoon die volgens de VS voor hen niet op gaan omdat ze geen krijgsgevangenen, maar „vijandige strijders” zijn. De VN-experts wijzen er op dat de conflicten in Afghanistan en Irak allebei al meer dan achttien maanden voorbij zijn, maar dat de gevangenen nog steeds vastzitten, ofschoon ze volgens de Derde Conventie van Genève „onmiddellijk na het beëindigen van de vijandelijkheden” vrijgelaten zouden moeten worden.

„De juridische grondslag voor de voortdurende detentie van de gevangenen in Guantanamo Bay is derhalve onduidelijk”, aldus de experts. „In elk geval werden velen van hen gearresteerd in landen die geen partij waren in enig gewapend conflict met de Verenigde Staten.” Amerikaanse functionarissen stellen dat het niet gaat om een conflict tussen naties, maar om een wereldwijde oorlog tegen terreur.