OVV: besluit over enquête over corona-aanpak is aan Kamer
Het is aan de Tweede Kamer om te besluiten of er een volledige parlementaire enquête komt naar de aanpak van het coronavirus. De voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), oud-Kamerlid Chris van Dam, wil daar geen advies over geven. Dat zei hij bij de presentatie van de derde en laatste OVV-rapport over de coronacrisis.
De Tweede Kamer had eind 2021 voor een parlementaire enquête naar de coronacrisis gestemd. Een tijdelijke commissie heeft de enquête in het afgelopen jaar voorbereid. Nu het derde rapport klaar is, wil de Tweede Kamer kijken hoe de partijen over een enquête denken.
Van Dam noemt de uitbraak en de verspreiding van het coronavirus de grootste crisis in Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog. „We kennen allemaal de stille straten, de gesloten scholen, de rijen in supermarkten met 1,5 meter afstand, de avondklokrellen, het geen afscheid mogen nemen van stervenden. Er is weinig voor nodig om die beelden terug te krijgen op het netvlies.”
De OVV concludeert in zijn laatste rapport dat het kabinet te veel bezig was met de korte termijn, en geen oog had voor de gevolgen daarvan. Het kabinet wilde koste wat kost bijvoorbeeld de intensive cares openhouden voor coronapatiënten, maar reageerde niet toen bleek dat daardoor de belangrijke zorg voor andere patiënten uitgesteld werd. „In de cockpit van het kabinet was geen ruimte voor andere informatie”, aldus Van Dam. Hij adviseert de overheid om vaker tussentijds te controleren of het beleid nog wel klopt.
Het is volgens de voorzitter „zeer wel denkbaar” dat er in de komende jaren een nieuwe crisis komt die de hele maatschappij ontwricht. „Denk aan de verstoring van ons leefklimaat of de digitale kwetsbaarheid. Daar moeten we rekening mee houden. De verwevenheid van onze samenleving kan een kleine crisis doen uitgroeien tot een langdurige gebeurtenis.”
Van Dam is ook kritisch over de moeizame uitwisseling van gegevens over bijvoorbeeld oversterfte en besmettingen. Hij wijt dat aan verschillende interpretaties van de Europese privacyregels. „Zonder data is geen crisis te beheersen, en zeker geen pandemie. Het heeft een halfjaar geduurd voor gegevens werden gedeeld. Bij privacy lijkt een cultuur van risico mijden leidend te zijn. Die discussie mag niet leiden tot verlamming, het kan niet een halfjaar wachten. We moeten echt stappen zetten, want het lijkt andere landen onder dezelfde Europese privacyregels wel te lukken.” De OVV adviseert het kabinet om nu alvast te onderzoeken hoe dat bij een volgende crisis wel kan worden geregeld.
