Milieuorganisaties zijn ontevreden over de koers van Shell, maar Shells aandeelhouders zijn dat niet over de koers van het aandeel. Een aandeel Shell was deze week ruim 32 euro waard, de hoogste stand in meer dan 22 jaar.

De hoge koers is een opsteker voor de in januari aangetreden directievoorzitter Wael Sawan. Bestuurders van bedrijven laten zich meestal niet uit over de aandelenkoers van hun eigen bedrijf. Die wordt bepaald door beleggers en bestuurders hebben dat voor lief te nemen. Maar Sawan heeft publiekelijk laten weten dat hij vindt dat Shell, in vergelijking met Amerikaanse concurrenten als ExxonMobil en Chevron, door beleggers wordt ondergewaardeerd. Zijn voorganger Ben van Beurden vond dat trouwens ook.

Sawan heeft aandeelhouderswaarde - een hoge koers en een flink dividend - hoog in zijn vaandel staan en kijkt daarom kritisch naar Shells niet-fossiele activiteiten. Die zijn verlieslatend of minder winstgevend dan Shells fossiele tak. In Sawans ogen moeten ze minstens zo winstgevend zijn. Zo niet, dan gaan ze geheel of deels de deur uit.

Shell heeft zijn bedrijfsonderdeel dat gas en stroom levert aan particulieren en bedrijven al verkocht en zoekt voor niet-fossiele onderdelen, zoals windparken, naar partners. Dat kwam Sawan op kritiek te staan van milieuorganisaties en een groep aandeelhouders die wil dat Shell (sneller) vergroent. Maar Sawan houdt vast aan zijn koers.

Chemie

Of zijn plannen met de niet-fossiele tak veel invloed hebben op de koers van het aandeel, die steeg met ruim 20 procent sinds begin januari, is twijfelachtig. Groot kan die invloed niet zijn. Shells fossiele tak: de winning en verkoop van olie, gas en vloeibaar gas; de productie en verkoop van benzine, diesel en kerosine; de chemie, is nu eenmaal veel en veel groter dan Shells groene tak.

Andere factoren zijn veel belangrijker voor de koers van het aandeel. Er is veel vraag naar gas en vloeibaar gas. Aziatische landen als China willen overschakelen van kolen op het schonere gas. Sinds de inval van Rusland in Oekraïne is er ook vanuit Europa veel vraag, vooral naar vloeibaar gemaakt gas (lng). Shell, met afstand ‘s werelds grootste producent van lng, profiteert daarvan.

Hoog zijn ook de olieprijzen. Tien jaar geleden, zegt analist Thijs Berkelder van ABN Amro, waren ze ook hoog en probeerde Saudi-Arabië zijn marktaandeel te vergroten door extra olie op te pompen. Sterk dalende prijzen waren het gevolg. Nu is de situatie heel anders. Ruim twintig olieproducerende landen bespreken maandelijks de situatie op de oliemarkt en de twee belangrijkste landen, Saudi-Arabië en Rusland, hebben hun productie beperkt. Ondanks Amerikaanse druk op de sjeiks, wil Saudi-Arabië de productie niet opvoeren. Daarom is olie aan de prijs: 80 à 90 dollar per vat. Rusland spint daar garen bij. Shell ook.

Wind

Hoewel zon en wind steeds belangrijker worden als energiebron, blijft er behoorlijk veel vraag naar olie. Daarbij komt dat de grote oliemaatschappijen de laatste jaren niet bijster veel hebben geïnvesteerd in nieuwe velden. Het aanbod houdt niet over, de prijzen blijven naar verwachting dus hoog. In financieel opzicht, kortom, zijn de vooruitzichten voor Shell gunstig. Voor de concurrenten ook.

Kostenbesparingen spelen ook een rol bij de stijgende koers van het aandeel Shell. Berkelder: „Toen de olieprijzen na 2013 sterk daalden, werden de oliebedrijven wakker geschud. Ze letten sindsdien veel beter op hun kosten en werken nu veel efficiënter. Ze houden bij een olieprijs van 80 à 90 dollar veel meer winst over dan tien jaar geleden.”

Dan spelen er nog een paar dingen. Na de uitbraak van de pandemie, die Shell aanvankelijk hard raakte, hakte het bedrijf hard in zijn dividend. Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog ging dat omlaag en fors ook: van 47 dollarcent per kwartaal naar 16 dollarcent. Inmiddels betaalt Shell 33 cent per aandeel uit.

Aandelen

Daarbij koopt Shell ook nog op grote schaal eigen aandelen in. Alleen al in de tweede helft van dit jaar spendeert het bedrijf daar 5,5 miljard dollar aan. Dat is goed voor zo’n 180 miljoen aandelen, of 1,4 miljoen per beursdag. Zo stut Shell zijn eigen koers. Andere oliemaatschappijen doen dat trouwens ook.

Berkelder denkt dat er voor aandeelhouders nog meer in het vat zit. Shell heeft zijn schuldenlast teruggebracht en zal, als het zijn investeringen niet opvoert, nog meer cash overhouden dan nu. Aannemelijk is dan, zegt hij, dat dat geld richting aandeelhouders gaat.

Komt Sawans doel om net zo’n hoge waardering voor Shell als voor ExxonMobil en Chevron te realiseren daarmee in zicht? Berkelder denkt van niet. Dat komt niet doordat de Amerikanen winstgevender zijn dan Shell of nog ruimhartiger zijn voor hun aandeelhouders. Dat komt vooral, denkt Berkelder, doordat veel grote Amerikaanse beleggers niet mogen of willen investeren in Europese bedrijven.

Total

Dus blijft de koers van Shell structureel achter bij die van zijn Amerikaanse concurrenten, nu zo’n 50 procent. Sawan zal het daarom moeten doen met de waarneming dat het aandeel Shell door beleggers wel hoger wordt ingeprijsd dan de aandelen van zijn Europese branchegenoten Total Energies en BP.