De commissie zal volgens het Japanse persbureau Kyodo in de herfst met een advies komen voor premier Koizumi. Een meerderheid van de Japanners heeft er totaal geen problemen mee als de Japanse keizer in de toekomst door een vrouw zou worden opgevolgd. Dat blijkt uit een opiniepeiling die recentelijk is gehouden onder Japanse burgers. Als de wet wordt gewijzigd, lijkt prinses Aiko, de 3-jarige dochter van kroonprins Naruhito, de meeste kans te maken op de titel van keizerin.

Een Japanse krant meldde kortgeleden dat ook de mogelijkheid tot adoptie van een mannelijke troonopvolger onderdeel is van het onderzoek. Een derde optie is een tweede zwangerschap van prinses Masako (41). De vrouw van de 44-jarige Naruhito staat echter onder zo grote druk een zoon te baren dat zij er overspannen van is geraakt. Zij liet begin december weten dat zij herstellende is, maar voorlopig haar officiële taken nog niet zal uitoefenen. Het feit dat de optie van een vrouw op de Chrysantentroon mogelijk zou zijn, geeft Masako hoop. Ze heeft dan ook het volk bedankt en het verzekerd dat het elke dag beter met haar gaat.

Masako zit in hetzelfde schuitje als vele andere prinsessen die te maken hebben met troonsopvolging. Op het sprookjeshuwelijk van de Perzische sjah met Soraya rustte bijvoorbeeld de schaduw van de kinderloosheid. Soraya werd verstoten door haar man omdat zij hem geen kind schonk.

In België waren de mores minder rigoureus. Koning Boudewijn en koningin Fabiola hadden in hun gelukkige huwelijk dan wel geen kinderen, maar de troon ging moeiteloos over op Boudewijns broer Albert en, straks, op de oudste zoon Philip en diens vrouw Mathilde.

In Noorwegen liet de moderne tijd zich gelden. Prins Haakon gaf in augustus 2001 het jawoord aan Mette-Marit, een alleenstaande moeder. Nadat ze boete had gedaan over haar jeugdzonden, sloten de Noren de aanstaande bruid van hun kroonprins in hun hart. Sinds het paar zelf een kind heeft, kan het niet meer stuk met de monarchie in Noorwegen. Prinses Ingrid Alexander, hoe jong ook, plukt de vruchten van de wetsverandering in 1990 die vrouwen evenveel recht geeft als mannen.

Ook prins Willem-Alexander en prinses Máxima hebben de weeën ervaren van een aanvankelijk uitblijvende zwangerschap. Het publiek stuurde al cadeautjes in de geest van een erfprins(es) toen er nog helemaal geen sprake was van zwangerschap. Hun eerste kind werd bijna twee jaar na hun huwelijkssluiting geboren - en het tweede is op komst.

In Spanje is het van hetzelfde laken een pak. Prins Felipe en prinses Letizia trouwden in mei en ook daar speculeren pers en publiek volop op een zwangerschap. Alle uiterlijke signalen worden breed uitgemeten. In Spanje geldt nog altijd de wet van de mannelijke troonopvolger. Dat zal dus op het Iberisch schiereiland net zo spannend worden als in Japan.

Oranjestamboom
Geboortes en stambomen zijn nauw met elkaar verbonden, dacht ongetwijfeld het Museum Buren & Oranje, dat de viering van het regeringsjubileum van koningin Beatrix opluistert met de uitgifte van de meest actuele Oranjestamboom. De Koningin mocht het eerste exemplaar al overhandigd krijgen op Paleis Noordeinde.

Drs. Willem Ruizendaal, historicus en heraldisch tekenaar, heeft de geslachtslijst ontworpen en uitgevoerd volgens de beste genealogische en heraldische traditie. Hij tekende vrijwel alle 63 personen naar authentieke schilderijen en prenten. De kleurrijke geslachtslijst verwijst naar de invloedrijkste leden van het Huis en naar de historische Oranjebezittingen, waarvan we de namen tegenwoordig nog terugvinden in de titels van koningin Beatrix. Een poster van 50 x 70 centimeter kost 10 euro. „Wij willen de stamboom voor iedereen haalbaar maken”, zegt de voorzitter van het museumbestuur, Jan Thijsen. „Het is een verzamelobject bij uitstek.”

Museum Buren & Oranje is ook een van de 71 Nederlandse organisaties die door het Nationaal Comité Zilveren Regeringsjubileum Koningin Beatrix gerechtigd zijn om het officiële jubileumlogo te voeren. Dat dankt het Burens museum aan de aanmelding van een activiteit die past in de doelstelling van het Comité. Wat de expositie ”Vorstelijke Momenten” precies zal inhouden, wil Thijsen nog niet kwijt. Wel dat op volle toeren wordt gewerkt aan een „wel heel bijzondere” jubileumtentoonstelling.