De terreurgroep noemt vrijdag de dag van de al-Aqsa Vloed, een verwijzing naar de al-Aqsa moskee in Jeruzalem. De oproep richtte zich speciaal op Arabische Israëliërs en Palestijnen uit Oost-Jeruzalem die vrijdagmiddag naar de al-Aqsa moskee kwamen. Maar ook op Palestijnen in landen als Egypte, Jordanië, Libanon en Syrië.

De beweging rekent op wereldwijde protesten. Duitsland, Frankrijk en Hongarije hebben de demonstraties bij voorbaat verboden, maar elders in Europa worden pro-Palestijnse betogingen verwacht, net als in Australië, Bangladesh, Canada, Indonesië, Maleisië, Pakistan en de Verenigde Staten.

Joodse organisaties vrezen vrijdag geweld en verhogen veiligheidsmaatregelen. Bedreigingen circuleren al sinds woensdag op sociale netwerken. Er wordt onder meer rekening gehouden met spontane acties van individuen.

Gefaald

De stafchef van de Israëlische krijgsmacht, Herzi Halevi, gaf donderdag voor het eerst toe dat defensie faalde toen Hamas zaterdag het land binnenviel. „We zullen leren, we zullen onderzoeken, maar nu is het tijd voor oorlog”, aldus Halevi.

Onder de Joodse Israëliërs geeft 86 procent aan dat de aanval van Hamas de regering valt te verwijten, blijkt uit een peiling. Van de bevraagden vindt 56 procent dat premier Benjamin Netanyahu moet aftreden als de oorlog voorbij is.

Het Israëlische leger bevestigde dat van 97 mensen is vastgesteld dat ze in gijzeling zijn genomen door Hamas. Hun familie is op de hoogte gebracht. Volgens de regering zouden echter meer dan 150 mensen door Hamas zijn ontvoerd.

Israël voerde volgens de Syrische staatstelevisie donderdag aanvallen uit op de luchthavens van Damascus en van Aleppo. De vliegvelden zijn voorlopig onbruikbaar. Het Syrische regime is bondgenoot van Iran en van de Libanese sjiitische beweging Hezbollah. Iran steunt weer Hamas en Hezbollah.

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken zegt dat Israëlische acties, zoals het verplaatsen van Palestijnen en het afsluiten van elektriciteit en water, oorlogsmisdaden zijn en een antwoord van „de rest van de as” zullen krijgen.

Onbeheersbaar

Ook het Internationaal Comité van het Rode Kruis (ICRC) waarschuwt dat de humanitaire situatie in de Gazastrook snel onbeheersbaar dreigt te worden. Gaza worstelt met groeiende tekorten nu Israël de toevoer van brandstof, elektriciteit, voedsel en water blokkeert.

Israël zal echter geen voedsel, water, elektriciteit of brandstof naar de Gazastrook laten gaan zolang Hamas haar gijzelaars niet vrijlaat, aldus de Israëlische energieminister Israel Katz op X. Landen en organisaties die hulp willen sturen naar de Gazastrook, kunnen wel voorraden naar de luchthaven van al-Arish in Egypte brengen.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) documenteerde sinds zaterdag 51 aanvallen op ziekenhuizen in de Gazastrook. Elf zorgmedewerkers kwamen daarbij om.

Human Rights Watch (HRW) beweerde vrijdag bovendien dat het Israëlische leger op woensdag en donderdag witte fosfor gebruikte tijdens militaire operaties in Libanon en Gaza. Dat kan bij burgers ernstig brandwonden veroorzaken, zegt HRW. Het gebruik ervan in het dichtbevolkte Gaza zou het internationaal oorlogsrecht schenden.