Oproep tot evacuatie lijkt opmaat voor grondoffensief
Het Israëlische leger riep Palestijnen in het noorden van de Gazastrook donderdagavond op binnen 24 uur naar het zuiden van het gebied te vluchten. Militaire bronnen bevestigen dat dit de opmaat naar een grondoffensief is.
Zo’n 1,1 miljoen inwoners van het noordelijke deel –waarin ook Gaza-stad ligt– hebben te verstaan gekregen dat zij zich naar het gebied ten zuiden van Wadi Gaza moeten begeven om zich in veiligheid te brengen. VN-personeel en burgers die in VN-instellingen schuilen zijn geïnformeerd dat de oproep ook voor hen geldt.
VN-woordvoerder Stephane Dujarric liet echter vanuit New York weten dat een dergelijke evacuatie ondoenlijk is. De Gazastrook is een van de dichtstbevolkte gebieden ter wereld. Het is volgens Dujarric niet alleen logistiek onmogelijk om zo veel mensen te verplaatsen, maar het zal ook tot „ernstige humanitaire consequenties leiden”. De enige uitweg over land is via Egypte, maar die route is momenteel grotendeels afgesneden.
De evacuatie van burgers is nodig omdat terroristen van Hamas zich in tunnels en woonwijken verbergen, verklaarden de strijdkrachten. Het leger is van plan de komende dagen „belangrijke operaties” uit te voeren. Volgens The Jerusalem Post hebben militaire bronnen deze week herhaaldelijk tegen de krant verklaard dat een aanval met grondtroepen zaterdag –of kort daarna– zal beginnen.
Dat is in elk geval na het bezoek van diverse buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders vrijdag. De voorzitters van de Europese Commissie en het Europees Parlement zijn in Israël om hun steun te betuigen na de aanval van Hamas. Ook de Duitse, Italiaanse en Canadese ministers van Buitenlandse Zaken doen vrijdag Israël aan, meldden Israëlische media. Dat geldt eveneens voor de Amerikaanse defensieminister.
Straatgevechten
De oproep van het leger lijkt erop te wijzen dat het de invasie van de Gazastrook vanuit het noordelijke deel wil beginnen. Palestijnse burgers hebben te horen gekregen dat zij weer naar hun woonplaats terug kunnen als de situatie veilig is. De vraag is echter hoe lang dat gaat duren. Zowel premier Benjamin Netanyahu als minister van Defensie Yoav Galant benadrukte de afgelopen dagen dat Hamas zal worden vernietigd. Daarvoor zal een intensieve grondoperatie nodig zijn, met straatgevechten in gebieden die Hamasstrijders goed kennen.
Bovendien heeft Hamas alle burgers in Gaza gemaand niet aan de Israëlische oproep tot evacuatie gehoor te geven. Als de inwoners massaal blijven, zal dat een grondoffensief nog verder bemoeilijken.
De grote vraag is ook wat de uiteindelijke opzet van Israël is. De speculaties variëren van een genadeloze afstraffing van Hamas en het zuiveren van de Gazastrook van terroristen, tot het opnieuw bezetten van het gebied. Zonder helder geformuleerde doelstellingen ligt echter het gevaar op de loer dat het einde van het conflict ook ongewis blijft.