Het evangelistenraam in het zuidertransept, dat in 1926 na een restauratie van het interieur werd onthuld, was het eerste werk dat Roland Holst voor de Domkerk vervaardigde. Restauratie-architect prof. dr. ir. Dirk F. Slothouwer bracht de kerkvoogdij met hem in contact. Het college vond hun plannen aanvankelijk veel te kleurrijk voor de eerbiedwaardige Domkerk, maar Monumentenzorg overtuigde de kerkvoogden ervan dat een raam met felle kleuren in de middeleeuwen heel gewoon en dus esthetisch verantwoord was.

Al in 1927 werd een nationale commissie opgericht die zich inzette voor meer ramen in de Domkerk naar ontwerp van Roland Holst. In de commissie en het comité van aanbeveling namen bekende persoonlijkheden plaats, onder wie zenuwarts dr. Pieter Bierens de Haan, theoloog prof.dr. A.M. Brouwer en historicus prof.dr. Johan Huizinga. Met het bijeengebrachte geld konden in 1935-1936 het raam over het Oude Testament in het noordertransept en de drie Alpha en Omega-ramen in het hoogkoor worden gerealiseerd.

De twee glas-in-loodpanelen van Roland Holst die de Domkerk nu ontvangt –134,5 bij 117 centimeter groot in de kleuren licht- en donkerblauw, wit en mat oranje– zijn uit dezelfde periode als het evangelistenraam. Ze bevonden zich in het depot van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) in Amersfoort. De redenen waarom de rijksdienst de Domkerk een geschikte partij acht, zijn de aanwezigheid van andere ramen van Roland Holst, het gave ensemble in de stijl van de art deco, de datering uit dezelfde tijdsperiode, waarschijnlijk dezelfde maker: de firma Bogtman in Haarlem, de vergelijkbaar gehanteerde patronen, de openstelling van de kerk in de Open Dom en het aanwezige rijksmonumentale erfgoed in interieur en exterieur.

In opdracht van de RCE worden de beide panelen waar nodig gerestaureerd en van lichtbakken en een passende lijst voorzien. Ze krijgen een plaats in het westelijk toegangsportaal van de Domkerk in de beide nissen aan de noordzijde hiervan. In november worden ze onthuld, tegelijk met een schilderij van een voorstudie van het evangelistenraam, dat Stichting Vrienden van de Domkerk afgelopen zomer verwierf.

Van 24 november tot en met 29 februari is in de Domkerk een tentoonstelling te zien over de betekenis van de glas-in-loodramen van Roland Holst. Daarbij wordt ook aandacht gegeven aan de rol van luitenant-generaal Willem Cornelis baron Röell van Hazerswoude (1861-1937) als voorzitter van de kerkvoogdij bij de restauratie van de kerk in de periodes 1921-1925 (interieur) en 1921-1938 (exterieur).

Lees ook op rd.nl:

Domkerk Utrecht verwerft voorstudie kunstenaar Roland Holst voor evangelistenraam (rd.nl, 12-06-2023)