Een motie daartoe van Caroline van der Plas (BBB) en Roelof Bisschop (SGP) werd dinsdag door een Kamermeerderheid ondersteund. Minister Piet Adema (Landbouw), die de motie had ontraden, heeft nog niet gereageerd.

Met het uitstel wil de Kamer boeren op de zand- en lösgronden in het oosten en zuiden van het land tegemoet komen. Zij dreigen ‘gestraft’ te worden als ze hun aardappelen niet voor 1 oktober hebben gerooid en op de akkers een zogeheten vanggewas hebben ingezaaid. Maar volgens de boeren zijn veel aardappelen nog niet rijp voor de oogst.

Dat laatste heeft alles te maken met het weer dit jaar. Het voorjaar was koud en nat, waardoor de boeren weken later het land op konden om de aardappelen te poten dan in andere jaren. Later was het droog en kwam de groei van de gewassen traag op gang. In augustus maakten de aardappelen een inhaalslag die nog steeds voortduurt.

Volgens nieuw beleid dat minister Adema afgelopen voorjaar bekendmaakte, moeten akkers op lichte gronden op 1 oktober zijn ingezaaid met een vanggewas. Is dat niet gelukt, dan mag de boer in het nieuwe teeltseizoen minder stikstofmest uitrijden. De maatregel moet voorkomen dat een overschot aan meststoffen in het grond- en oppervlaktewater terechtkomen. Het idee is dat het vanggewas dit overschot opneemt en vasthoudt tot het nieuwe seizoen. Het vanggewas wordt dan ondergeploegd, waarbij de meststoffen vrijkomen en weer als voeding dienen voor de volgende teelt.

De maatregel is boeren en tal van politieke partijen een doorn in het oog. De motie van BBB en SGP kreeg steun van onder meer VVD, PVV, CDA, ChristenUnie, FVD en Pieter Omtzigt.

Landbouwminister Adema stelde, toen hij de motie ontraadde, dat hij gebonden is aan afspraken met de Europese Commissie. „Ik vind dat wij in Nederland wat doorslaan met kalenderlandbouw, want het weer is niet te sturen. Tegelijkertijd hebben we wel onze opgaven”, aldus de minister.

De maatregel is onderdeel van het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn, dat loopt van 2022 tot en met 2025. Nederland moet iedere vier jaar zo’n programma opstellen.

Mais

Voor maistelers stelde Adema de verplichte inzaaidatum van een vanggewas maandag al uit, voor telers in de provincies Drenthe, Friesland en Groningen. De nieuwe datum daar is 10 oktober.