„Aanval Israël op Iran is niet te verwachten”
Als Europa Iran niet afbrengt van het voornemen om een kernbom te ontwikkelen, zal Israël misschien Iraanse installaties bombarderen, zo heeft de Amerikaanse vice-president Dick Cheney vorige week gezegd. Maar in Israël zelf is men daar nog niet zo zeker van.
Israëlische of Amerikaanse toestellen die het Iraanse kernprogramma willen vernietigen, zouden dat onmogelijk in één klap kunnen doen. Steeds meer deskundigen menen zelfs dat een militaire optie niet langer mogelijk is omdat Iran zijn kerninstallaties over het hele land heeft verspreid. Er gaan ook geruchten dat Teheran nepinstallaties zou hebben gebouwd. Een enkele luchtaanval zou niet volstaan om het Iraanse programma uit te schakelen. Bovendien weet Israël dat Teheran waarschijnlijk terug zou slaan, misschien zelfs met langeafstandsraketten.
Toch wil Cheney niet uitsluiten dat het tot Israëlische militaire acties komt. „Iran heeft al verschillende keren verklaard dat het Israël wil vernietigen en als Jeruzalem er zeker van zou zijn dat Iran over een belangrijke nucleaire capaciteit beschikt, zou het wel eens kunnen beslissen om als eerste op te treden”, zei hij vorige week.
Het idee van een Iraanse kernmogendheid baart de Israëlische leiders grote zorgen, maar zij hoeden zich voor harde uitspraken. „Als Israël alleen optreedt, zullen we alleen blijven”, weet vice-premier Shimon Peres. „Iedereen kent onze mogelijkheden, maar we moeten ook onze grenzen kennen. Zolang de kans bestaat dat de internationale gemeenschap zal ingrijpen tegen Irans keuze voor kernwapens, houden wij ons stil.”
De Israëlische inlichtingendienst meent dat Iran over zes maanden in staat zal zijn verrijkt uranium te produceren en over twee jaar over kernwapens kan beschikken. Dat bevestigde ook het hoofd van de dienst, generaal-majoor Aharon Ze’evi. Volgens hem kan alleen het Westen Iran nog stoppen. Israëlische ambtenaren beschuldigen Teheran ervan de internationale gemeenschap om de tuin te leiden. Zij menen dat Iran zal proberen sancties af te wenden en intussen in het geheim verder zal werken aan kernwapens.
Analisten in Jeruzalem zien Cheneys waarschuwing over een mogelijke Israëlische militaire aanval als een boodschap aan Europa om zich wat harder op te stellen.
De baas van het Iraanse atoomprogramma, vice-president Gholamreza Aghazadeh, heeft dinsdag gezegd de gesprekken met de Europese Unie over de ontwikkeling van kernenergie en het aanhalen van de handelsbetrekkingen te willen versnellen. Aghazadeh zei ontevreden te zijn over de vorderingen die de afgelopen maanden zijn geboekt in gesprekken met de EU. „Alle partijen moeten deze onderhandelingen serieus nemen en het tempo ervan versnellen.” De woordvoerder van EU-buitenlandchef Javier Solana zegt in reactie op de klachten van Aghazadeh dat Brussel er zeker van wil zijn dat het Iraanse atoomprogramma slechts de ontwikkeling van kernenergie tot doel heeft en dat er niet wordt gewerkt aan de bouw van atoomwapens.
De Iraanse ambassadeur in Rusland, Gholamreza Shafei, heeft dinsdag gezegd dat zijn land op het punt staat een akkoord met Rusland te sluiten over het terugsturen van verbruikt nucleair materiaal naar Rusland. Als dat getekend is, kan de Russische kerncentrale Bushehr in Iran gaan draaien. De Verenigde Staten vrezen dat de elektriciteitsproductie in de centrale een dekmantel is voor de ontwikkeling van een kernwapen.